W przypadku narastającego konfliktu w spółce cywilnej jeden ze wspólników może żądać wypowiedzenia umowy spółki cywilnej. Jednakże nie tylko wspólnikom spółki cywilnej przysługuje takie uprawnienie. Prawo takie posiada również wierzyciel osobisty jednego ze wspólników. Uprawnienie wierzyciela wynika z treści przepisu art. 870 kodeksu cywilnego. Przepis ten stanowi, że jeżeli w ciągu ostatnich sześciu miesięcy została przeprowadzona bezskuteczna egzekucja z ruchomości wspólnika, jego wierzyciel osobisty, który uzyskał zajęcie praw przysługujących wspólnikowi na wypadek wystąpienia ze spółki lub jej rozwiązania, może wypowiedzieć jego udział w spółce na trzy miesiące naprzód, chociażby spółka była zawarta na czas oznaczony. Ponadto, w sytuacji, gdy umowa spółki przewiduje krótszy termin wypowiedzenia, to wierzyciel może z tego krótszego terminu skorzystać. Należy zaznaczyć, że możliwość wypowiedzenia umowy spółki przez wierzyciela jest bezwarunkowa, oznacza to między innymi, iż wierzyciel nie może być pozbawiony tego prawa w umowie spółki, ani to prawo nie może być w żaden sposób ograniczone czy też zmienione na jego niekorzyść.
Jak już wyżej wspomniano, prawo do wypowiedzenia umowy spółki cywilnej przysługuje również wierzycielowi osobistemu jednego ze wspólników spółki. Wierzycielem osobistym wspólnika jest podmiot, któremu przysługuje wierzytelność bezpośrednio i tylko wobec konkretnego wspólnika, a nie wobec spółki cywilnej (wszystkich wspólników). Wierzytelność taka może wynikać z dowolnego stosunku prawnego (np. z umowy, czynu niedozwolonego, aktu administracyjnego itp.) pozostającego poza zakresem działania spółki, skierowaną bezpośrednio (osobiście) do wspólnika. Należy zaznaczyć, że istniejąca wierzytelność powinna być stwierdzona tytułem wykonawczym lub administracyjnym tytułem wykonawczym.
Jakie są warunki konieczne do zaktualizowania się prawa wierzyciela osobistego wspólnika do wypowiedzenia umowy spółki cywilnej? Jak wyjaśnia Wojciech Rudzki autor bloga spolkacywilna.info, pierwszym warunkiem jest to, że w ciągu ostatnich sześciu miesięcy przed wypowiedzeniem umowy spółki musi zostać przeprowadzona bezskuteczna egzekucja z ruchomości wspólnika. Bezskuteczność egzekucji oznacza, że przeprowadzona egzekucja w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego nie doprowadziła do zaspokojenia wierzytelności w całości. Bezskuteczność przeprowadzonej egzekucji nie musi się odnosić do całego majątku wspólnika czy innych niż ruchomości jego składników (np. nieruchomości, praw majątkowych, wynagrodzenia za pracę). Termin ten rozpoczyna swój bieg od daty stwierdzenia bezskuteczności egzekucji z ruchomości wspólnika (od wydania przez komornika stosownego postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z uwagi na jego bezskuteczność). Po drugie, niezbędne jest aby wierzyciel osobisty uzyskał wcześniej (w toku przeprowadzonej egzekucji) zajęcie praw przysługujących danemu wspólnikowi na wypadek wystąpienia ze spółki lub jej rozwiązania. Wtedy, zgodnie z treścią art. 887 § 1 kodeksu postępowania cywilnego, z mocy samego zajęcia wierzyciel może wykonywać wszelkie prawa i roszczenia dłużnika. To zajęcia tych praw wystarczające jest złożenie do organu egzekucyjnego stosownego wniosku przez wierzyciela.
Wierzyciel osobisty wspólnika może wypowiedzieć umowę spółki cywilnej z zachowaniem 3 miesięcznego terminu. Co istotne, jeżeli umowa spółki przewiduje krótszy termin wypowiedzenia umowy, to wierzycielowi również przysługuje uprawnienie do skorzystania z takiego krótszego terminu. Ponadto okres wypowiedzenia umowy przez wierzyciela zawsze liczony jest od dnia złożenia wypowiedzenia. Wierzyciela nie wiążą przewidziane w umowie spółki ograniczenia zarówno co do samego prawa wypowiedzenia, jak i jego warunków (np. wyłączenie prawa wypowiedzenia, obwarowanie go dodatkowymi wymaganiami lub przedłużenie ustawowego 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia). Poza tym, złożenie wypowiedzenia przez wierzyciela nie różni się od wypowiedzenia dokonanego przez wspólnika spółki.
