Reklama związana jest z kosztami kredytu
Jeżeli reklama zawiera dane dotyczące kosztów kredytu należy podawać informacje wskazane w ustawie (o nich poniżej). Jak reklama nie zawiera danych związanych z kosztem kredytu, to nie ma obowiązku wskazywania danych określonych w ustawie. Samo określenie, że „udzielamy pożyczek w kwocie od 200 do 2.000 złotych” nie zawiera żadnych informacji o kosztach. Stąd w tym przypadku nie trzeba nic dodatkowo pisać, to raczej forma reklamy wizerunkowej. Jeżeli natomiast wskazalibyśmy, że „U nas rata pożyczki tylko 10 zł miesięcznie” to już trzeba by wskazywać na te dane, gdyż w takim przekazie reklamowym jest informacja o koszcie kredytu. Trzeba wówczas wskazać przy jakich parametrach finansowych rata wynosi 10 zł.
Jakie informacje w reklamie
Jak wynika z przepisów ustawy, kredytodawca lub pośrednik kredytowy w reklamach dotyczących kredytu konsumenckiego zawierających dane dotyczące kosztu kredytu konsumenckiego podaje konsumentowi w sposób jednoznaczny, zrozumiały i widoczny:
1) stopę oprocentowania kredytu wraz z wyodrębnieniem opłat uwzględnianych w całkowitym koszcie kredytu;
2) całkowitą kwotę kredytu;
3) rzeczywistą roczną stopę oprocentowania.
Przepisy nie precyzują co to znaczy, że dane powyższe mają być „zrozumiałe i widoczne”. Można zatem stwierdzić, że kredytodawca samodzielnie określa wielkość, czy też czcionkę lub umiejscowienie tych danych związanych z kosztem kredytu, jednakże powinien pamiętać aby dane te prezentować w taki sposób, który w ocenie osób trzecich spełniać będzie ten wymóg widoczności, czy też zrozumienia. Nie ma natomiast żadnych przepisów, które nakazywałyby wielkość czcionki, kolor tła itp.
Ustawa dodatkowo określa, że w stosownych przypadkach, należy podać konsumentowi:
1) czas obowiązywania umowy;
2) całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta oraz wysokość rat;
3) cenę towaru lub usługi oraz kwotę wszystkich zaliczek w przypadku umowy o kredyt przewidującej odroczenie płatności.
W tym przypadku także trudno oceniać kiedy ten „stosowny przypadek” zachodzi. W tym zakresie znów będziemy mieć do czynienia z subiektywną oceną, gdyż może się zdarzyć, że w ocenie kredytodawcy ten przypadek nie zachodzi, a inna osoba stwierdzi, że brak tych danych naraża konsumentów na jakieś błędy w rozumieniu przekazu reklamowego. O ile podanie ceny towaru lub usługi wiązać się będzie z kredytem ratalnym, stąd stosowne będzie podawanie tych danych przy tych produktach, o tyle czas obowiązywania umowy czy też całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta oraz wysokość rat ma już bardziej uniwersalne zastosowanie. Wydaję się, że dane te należy podawać w tych przekazach reklamowych, gdzie brak wprowadzenia do reklamy parametru związanego z czasem obowiązywania umowy czy też wysokością rat wprowadzi konsumentów w błąd (za każdym razem trzeba indywidualnie ustalać treść reklamy oraz dane jakie muszą się znaleźć w takim przekazie).
Jeżeli do zawarcia umowy o kredyt konsumencki, na warunkach określonych w reklamie, niezbędne jest zawarcie umowy dodatkowej, w szczególności umowy ubezpieczenia, a kosztu takiej umowy nie można z góry określić, kredytodawca lub pośrednik kredytowy podaje konsumentowi w sposób jednoznaczny, zrozumiały i widoczny informację o tym obowiązku wraz z rzeczywistą roczną stopą oprocentowania.
Reprezentatywny przykład
Powyższe informacje podawane są na podstawie reprezentatywnego przykładu. Zgodnie z przepisami ustawy, przy określaniu reprezentatywnego przykładu należy określić warunki umowy o kredyt konsumencki, na których kredytodawca lub pośrednik kredytowy spodziewa się zawrzeć co najmniej dwie trzecie umów danego rodzaju przy uwzględnieniu przez te umowy średniego okresu kredytowania, całkowitej kwoty kredytu i częstotliwości występowania na rynku umów danego rodzaju. Należy zatem określić rodzaj umowy (produktu) jaki będzie reklamowany, np. umowa kredytu gotówkowego czy też ratalnego, oraz wszystkie inne założenia jak np. wysokość kredytu, wysokość kosztów. Określając reprezentatywny przykład należy przyjąć takie założenia, dzięki którym w przyszłości zostaną zawarte określone umowy w wysokości ok. 2/3 wszystkich zawartych umów tego rodzaju, Ten reprezentatywny przykład kredytodawca opracowuje sam, najlepiej bazując na danych z poprzedniej sprzedaży, oczywiście odpowiednio je modyfikując aby spełnić warunek ustawowy (zawierane 2/3 umów danego rodzaju).
Reasumując, reklama wizerunkowa lub reklama, gdzie nie wskazujemy kosztów kredytu nie wymaga zamieszczenia dodatkowych informacji, o których mówi ustawa. Jeżeli natomiast wprowadzać będziemy do przekazu reklamowego dane związane z kosztem kredytu należy ustalić jak mają być one zaprezentowane aby spełniały wymogi ustawowe, czy nie należy wskazać tych dodatkowych danych związanych np. z czasem trwania umowy, a wszelkie wyliczenia trzeba oprzeć o reprezentatywny przykład.
Jarosław Olejarz
radca prawny
Kancelaria Prawa VERO
