Dowodami w rozumieniu przepisów Ustawy z 17 listopada 1964r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964r., Nr 43, poz. 296 ze zm.) są dokumenty (urzędowe i prywatne), zeznania świadków, opinie biegłych, oględziny oraz przesłuchanie stron.
Ponadto występuje grupa, tzw. innych środków dowodowych, do których należą grupowe badanie krwi, dowód z filmu, telewizji, fotokopii, fotografii, planów, rysunków oraz płyt lub taśm dźwiękowych i innych przyrządów utrwalających albo przenoszących obrazy lub dźwięki. Dowodem w sprawie może być więc nagranie filmowe, sms, wydruk komputerowy czy nagranie z dyktafonu. Do takich dowodów stosuje się odpowiednio przepisy o dowodzie z oględzin oraz o dowodzie z dokumentów. Nie jest to katalog zamknięty, gdyż sposób przeprowadzenia dowodu innymi środkami dowodowymi może określić sąd, zgodnie z ich charakterem, stosując odpowiednio przepisy o dowodach. Materiały z taśmy filmowej często wykorzystywane są w sprawach o ochronę dóbr osobistych i w sporach z zakresu prawa autorskiego. Wydruk z komputera najczęściej oddaje treść strony internetowej lub korespondencji elektronicznej. Aby krótka wiadomość tekstowa została zakwalifikowana jako dowód, konieczne jest przedstawienie jej treści, potwierdzenia od operatora, że została wysłana oraz uzyskanie bilingów połączeń.
Przy zbieraniu materiału dowodowego warto skorzystać z usług notariusza bowiem czynności notarialne, dokonane przez notariusza zgodnie z prawem, mają charakter dokumentu urzędowego.
Będzie to pomocne zwłaszcza w przypadku, gdy niezbędne będzie utrwalenie ulotnego dowodu. Aby temu zapobiec można udać się do notariusza i zażądać sporządzenia protokołu z dokonania czynności .Można w ten sposób zabezpieczyć procesowo treść sms-a czy wydruk komputerowy.
Istnieją także sytuacje, w których przeprowadzenie dowodu nie jest konieczne. Dowodu nie wymagają bowiem fakty powszechnie znane (np. w nocy jest zawsze ciemniej niż za dnia), fakty znane sądowi z urzędu (np. z innej sprawy toczącej się w sądzie), twierdzenia poparte domniemaniem prawnym (np. domniemanie ojcostwa męża matki dziecka).
W zasadzie sąd nie prowadzi z urzędu postępowania dowodowego. Strony same powinny dostarczyć sądowi dowody na poparcie swoich twierdzeń. Wnioski dowodowe można składać pisemnie (w pozwie, w odpowiedzi na pozew, we wniosku, w odpowiedzi na wniosek, ewentualnie w osobnych pismach procesowych składanych w toku postępowania) a także ustnie na rozprawie.
Zadaniem sądu jest ocena ich wiarygodności według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.
Dopuszczalność dowodu i jego ocena pozostaje więc w uznaniu sądu. Sąd może nie dopuścić dowodu w postaci, np. nagrania z dyktafonu, biorąc po uwagę fakt, że nagranie zostało uzyskane podstępem. Jeżeli zachodzi wątpliwość co do autentyczności konkretnego dowodu sąd może także powoływać świadków i biegłych w celu ustalenia, czy dokonano w nim przeróbek i modyfikacji. W razie istotnych zmian co do treści np. strony internetowej można udowodnić ten fakt za pomocą zeznań świadków, którzy odwiedzili witrynę oraz zeznań informatyka zajmującego się daną stroną. Sąd musi uwzględnić wniosek dowodowy, chyba że uzna, że dana kwestia została już w sposób dostateczny udowodniona lub dowód zmierza jedynie do spowodowania zwłoki w postępowaniu.
Podobnie niedopuszczalne jest prowadzenie dowodów na fakt, który nie ma istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Wnioski dowodowe można składać do końca postępowania w pierwszej instancji. Kiedy sprawa jest w drugiej instancji, zgłaszanie nowych dowodów jest co do zasady wykluczone. Można powołać się na nie jedynie w środku odwoławczym i pod warunkiem wykazania, iż wcześniejsze ich powołanie było niemożliwe lub że potrzeba ich powołania wynikła już w toku postępowania apelacyjnego.
Zgodnie z najnowszą nowelizacją Kodeksu postępowania cywilnego z dnia 16 września 2011r. (Dz. U. z 2011r., Nr 233, poz. 1381), która wejdzie w życie 3 maja 2012r., strony i uczestnicy postępowania mają obowiązek przytaczać wszystkie okoliczności faktyczne i dowody bez zwłoki, aby postępowanie mogło być przeprowadzone sprawnie i szybko.
Strona dalej będzie mogła przytaczać okoliczności faktyczne i dowody, na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej, aż do zamknięcia rozprawy. Sąd pominie spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich we właściwym czasie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.
