Spis treści
Prawo pacjenta do informacji o swoim stanie zdrowia
Jeszcze w czasach PRLu stosowana była czasem praktyka nieinformowania pacjenta o chorobie, co miało miejsce np. w przypadku chorób nowotworowych. W stanach, w których leczenie było niemożliwe odwlekano niekiedy moment udzielenia pacjentowi informacji o diagnozie, mając wzgląd na sferę psychiczną każdego człowieka. Obecnie prawo pacjenta do informacji o swoim stanie zdrowia zostało zapisane w ustawie. I tak też w świetle normy art. 9 ust 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia.
Z czego powinna składać się informacja lekarska udzielana pacjentowi
- Na gruncie przepisów ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta można wymienić pewne „elementy składowe” informacji, do której udzielenia zobligowany jest lekarz. I tak też informacja ta powinna zawierać wiadomość o:
- Stanie zdrowia pacjenta,
- Rozpoznaniu,
- Proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych,
- Proponowanych oraz możliwych metodach leczniczych,
- Dających się przewidzieć następstwach zastosowania albo zaniechania wyżej wskazanych metod diagnostycznych i leczniczych,
- Wynikach leczenia,
- Rokowaniach.
Lekarz ma ponadto obowiązek udzielić powyższej informacji w sposób przystępny, co jest uzasadnione przede wszystkim interesem pacjenta oraz tym, że ma on prawo wyrazić zgodę na niektóre ze świadczeń zdrowotnych. Po uzyskaniu informacji o swoim stanie zdrowia pacjentowi przysługuje także prawo do przedstawienia lekarzowi swojego zdanie w tym zakresie.
Komu i w jakim zakresie udziela się informacji o stanie zdrowia
Pełnej informacji udziela się pacjentowi w tym małoletniemu, który ukończył 16 lat lub jego przedstawicielowi ustawowemu (np. rodzicowi). Natomiast pacjent małoletni, który nie ukończył 16 lat, ma prawo do uzyskania od lekarza informacji o swoim stanie zdrowia w zakresie i formie potrzebnej do prawidłowego przebiegu procesu diagnostycznego lub terapeutycznego.
Obowiązek lekarza udzielania pacjentowi informacji o stanie zdrowia na gruncie ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty
Powtórzeniem unormowania art. 9 ust. 1 i 2 ustawy o prawach pacjentach i Rzeczniku Praw Pacjenta jest art. 31 ust 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza i lekarza dentysty. Art. 31 ust. 1 ustawy nakłada na lekarza obowiązek udzielania pacjentowi przystępnej informacji o jego stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych, leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia albo rokowaniu.
Dopuszczalność roszczenia o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w razie naruszenia przez lekarza obowiązku udzielenia pacjentowi informacji o jego stanie zdrowia
Sankcję w postaci obowiązku zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w razie naruszenia przez lekarza obowiązku udzielenia pacjentowi informacji o jego stanie zdrowia zawiera art. 4 ust 1 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Wedle jego treści w razie zawinionego naruszenia praw pacjenta sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 Kodeksu cywilnego. Jak trafnie podkreślił Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 6 września 2012 roku (sygn. akt I ACa 482/12), żądanie odszkodowania oraz zadośćuczynienia oparte o treść art. 415 k.c. oraz żądanie zadośćuczynienia z tytułu naruszenia praw pacjenta z art. 448 k.c. to dwa samodzielne i niezależne roszczenia, mające odrębne umocowanie prawne.
Podstawa prawna:
Art. 4, art. 9 ustawy z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U.2012.159).
Art. 31 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza i lekarza dentysty (Dz.U.2011.277.1634)
Art. 415, art. 448 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (Dz.U.2014.121).
Źródło:
Orzeczenie którego fragment użyto w powyższym artykule pochodzi z bazy Portalu Orzeczeń Sądów Powszechnych dostępnej pod adresem http://orzeczenia.ms.gov.pl.
