Pamiętajmy, że nieodpłatna, kontrolowana praca na cele społeczne jest wykonywana w wymiarze od 20 do 40 godzin w stosunku miesięcznym. W stosunku do osoby zatrudnionej sąd zamiast obowiązku wykonywania prac społecznych może orzec potrącenie od 10 do 25 % wynagrodzenia za pracę w stosunku miesięcznym na cel społeczny wskazany przez sąd; w okresie odbywania kary skazany nie może rozwiązać bez zgody sądu stosunku pracy. Co jednak, gdy zobowiązany nie chce wykonywać nałożonego na niego obowiązku?
Ogólnie rzecz biorąc zmiana przepisów karnych od stycznia 2012 r. jest w tej materii dużo bardziej ostra, niż tak która obowiązywała dotąd. Osoba, która z różnych przyczyn – czasem nawet należycie uzasadnionych, uchyla się od realizacji obowiązku wykonywania prac społecznych może zostać pozbawiona wolności. Ustawodawca przewidział bowiem, że brak realizacji omawianego obowiązku automatycznie skutkuje wdrożeniem kary pozbawienia wolności wobec sprawcy.
Zgodnie z treścią art. 23 Kodeksu wykroczeń, jeżeli ukarany uchyla się od odbywania kary ograniczenia wolności lub wykonania nałożonych na niego obowiązków, a także w przypadku gdy ukarany wykonał część kary ograniczenia wolności, sąd zarządza wykonanie zastępczej kary aresztu w wymiarze odpowiadającym karze ograniczenia wolności pozostałej do wykonania, przyjmując, że jeden dzień zastępczej kary aresztu jest równoważny dwóm dniom kary ograniczenia wolności. Na postanowienie w przedmiocie zarządzenia wykonania zastępczej kary aresztu przysługuje zażalenie. Z powyższego wynika zatem, że sąd nie ma tzw. luzu decyzyjnego, co do orzeczenia kary aresztu za nie wykonywanie prac społecznych nałożonych na określoną osobę.
