Wyrok TK
W wyroku z dnia 26 października 2010r. Trybunał Konstytucyjny (sygn. akt K 58/07 – Dz. U. z 2010r. Nr 205, poz. 1363) orzekł o niezgodności art. 86 ust. 2 w związku z art. 86 ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z art. 32 ust. 1 w związku z art. 84 i art. 2 Konstytucji RP, w zakresie, w jakim wskazany przepis ustawy określa zobowiązanie budżetu państwa do finansowania składek na ubezpieczenie zdrowotne wszystkich wskazanych w nim rolników i ich domowników, prowadzących działalność rolniczą, bez względu na wysokość osiąganych przez nich przychodów i ich status materialny. TK miał więc zastrzeżenia do tego, że wszyscy rolnicy, także ci, którzy posiadają zdolność do płacenia składki zdrowotnej, korzystają z możliwości jej opłacania ze środków publicznych.
W związku z tym wyrokiem, w dniu 1 lutego 2012r. weszła w życie Ustawa z dnia 13 stycznia 2012r. o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za 2012r. (Dz. U. poz. 123), która określiła nową wysokość i nowy sposób opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne rolników i domowników.
Składki zdrowotne rolników
Projekt przedłuża na 2013 rok obowiązywanie przepisów dotyczących opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne rolników i ich domowników. Rozwiązania będą analogiczne jak te obowiązujące w 2012 roku. Oznacza to, że w gospodarstwach rolnych o powierzchni:
– poniżej 6 hektarów przeliczeniowych użytków rolnych, przyjętych dla celów ustalenia wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne rolników, składkę będzie opłacać Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS),
– od 6 hektarów przeliczeniowych użytków rolnych, przyjętych dla celów ustalenia wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne rolników, składka będzie opłacana przez rolnika.
Natomiast składki domowników rolników prowadzących wyłącznie działy specjalne produkcji rolnej będzie opłacał rolnik prowadzący taką działalność. Od dnia 1 kwietnia 2012r. do dnia 31 grudnia 2013r. wysokość miesięcznej składki na ubezpieczenie zdrowotne rolników i ich domowników za każdą osobę podlegającą ubezpieczeniu, wynosi 1,-zł za każdy pełny hektar przeliczeniowy użytków rolnych w gospodarstwie rolnym, przyjęty dla celów ustalenia wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne rolników. W gospodarstwach rolnych o powierzchni poniżej 1 hektara przeliczeniowego użytków rolnych składka wynosi 1,-zł. Z kolei podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne domowników rolników prowadzących działy specjalne produkcji rolnej stanowi kwota 33,4% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski”. Zgodnie z nowelizacją składka będzie opłacana przez rolników do KRUS w okresach kwartalnych, w terminach określonych dla składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Nie zmieni się również wysokość kwoty ryczałtowej, jaką KRUS co miesiąc będzie przekazywał do Narodowego Funduszu Zdrowia.