Różnica między tymi dwoma rodzajami umów jest dla podmiotów zatrudniających bardzo istotna, bowiem wiąże się z różnymi konsekwencjami prawnymi. Umowa zlecenie została uregulowana w art. 734 – 751 Kodeksu Cywilnego, polega na tym, że przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonych czynności dla dającego zlecenie, za których ostateczny efekt nie jest odpowiedzialny (odmiennie od umowy o dzieło, która jest tzw. umową rezultatu). Umowa zlecenie może być umową odpłatną lub nieodpłatną. Umowa zlecenia może być w każdej chwili wypowiedziana przez każdą ze stron. Umowa zlecenia powinna określać:
- rodzaj zawartej umowy, która powinna wynikać z nazwy i treści,
- datę rozpoczęcia jak i zakończenia wykonywania umowy,
- oświadczenie zleceniobiorcy, o tym, czy ma inne tytuły do objęcia ubezpieczeniami społecznymi,
- oświadczenie zleceniobiorcy czy z racji wykonywania umowy chce przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego,
- miejsce wykonywania umowy,
- zasady ustalania wynagrodzenia
Natomiast umowa o dzieło została uregulowana w art. 627 – 646 Kodeksu Cywilnego. Umowa o dzieło jest umową rezultatu, a zatem wykonawca dzieła odpowiada za rezultat swej pracy. Wykonawca jest obowiązany wykonać swoje dzieło zgodnie ze sposobem i terminem określonym w umowie.
Reasumując w odróżnieniu od umowy zlecenia, umowa o dzieło wymaga, by starania przyjmującego zamówienia doprowadziły do konkretnego, w przyszłości, indywidualnie oznaczonego rezultatu. Umowa zlecenia nie akcentuje tego rezultatu, jako koniecznego do osiągnięcia, nie wynik, zatem (jak w umowie o dzieło), lecz starania w celu osiągnięcia tego wyniku, są elementem wyróżniającym dla umowy zlecenia. W odróżnieniu od umowy zlecenia umowa o dzieło nie jest obciążona żądnymi składkami na ubezpieczenie społeczne. Umowa zlecenia natomiast w zależności od tego, czy zawierającym taką umowę jest osoba, która objęta jest już obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym czy też nie, zachodzi konieczność odprowadzenia składek do ZUS emerytalno – rentowych lub też tylko składki na ubezpieczenie zdrowotne. Należy jednak zaznaczyć, że obie umowy pełnią istotną rolę dla pracodawców, którzy mogą zastosować bardziej elastyczne metody zatrudniania niż ma to w przypadku umowy o pracę.
Joanna Gosz-Biolik
