Kwestia danych kredytowych została szczegółowo uregulowana w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe. Zgodnie z treścią art. 105 ust. 4 powyższego aktu prawnego, banki mogą, wspólnie z bankowymi izbami gospodarczymi, utworzyć instytucje upoważnione do gromadzenia, przetwarzania i udostępniania:
- bankom – informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie, w jakim informacje te są potrzebne w związku z wykonywaniem czynności bankowych oraz w związku ze stosowaniem metod statystycznych;
- innym instytucjom ustawowo upoważnionym do udzielania kredytów – informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie, w jakim informacje te są niezbędne w związku z udzielaniem kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń;
- instytucjom kredytowym – informacji stanowiących tajemnicę bankową w zakresie niezbędnym do oceny ryzyka kredytowego konsumenta, o którym mowa w art. 9 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.
Ustawodawca przewidział, że zgromadzone w BIK dane dotyczące konkretnej osoby mogą zostać usunięte. Dane – jeśli w ocenie banku lub SKOK-u zaistnieje do tego podstawa prawna lub faktyczna – mogą być usunięte tylko na pisemny wniosek tego banku lub SKOK-u – jako dysponenta danych i pierwotnego administratora. Również w przypadku jeśli dane są niepoprawne lub nieaktualne – na pisemny wniosek banku lub SKOK- u BIK zobowiązany jest do ich poprawienia.
Wg Z. Ofiarskiego „Prawo do przetwarzania informacji objętych tajemnicą bankową, w zakresie dotyczącym osób fizycznych, po wygaśnięciu zobowiązania wynikającego z umowy zawartej z bankiem lub inną instytucją ustawowo upoważnioną do udzielania kredytów przysługuje bankom, innym instytucjom ustawowo upoważnionym do udzielania kredytów oraz instytucjom utworzonym wspólnie przez banki i bankowe izby gospodarcze do gromadzenia, przetwarzania i udostępniania takich informacji. W tej sytuacji w ustawie sformułowano warunek, od którego zaistnienia jest uzależnione takie prawo do przetwarzania informacji, a mianowicie warunek uzyskania pisemnej zgody osoby, której informacje te dotyczą. Zgoda ta może być w każdym czasie odwołana. Uznano za dopuszczalne udzielenie bezterminowej zgody klienta na przetwarzanie informacji stanowiących tajemnicę bankową po wygaśnięciu zobowiązania wynikającego z umowy zawartej z bankiem lub inną instytucją ustawowo upoważnioną do udzielania kredytów”.
Warto podkreślić, że usunięcie danych z BIK nie jest zadaniem trudnym, jak może wydawać się na pierwszy rzut oka. Tym samym nie musimy korzystać z pomocy prawników, aby skutecznie usunąć z właściwego rejestru bankowego informacje kredytowe, które dotyczą naszej osoby. Pismo wnoszone do instytucji finansowej w związku z żądaniem usunięcia naszych danych z rejestru kredytowego nie musi być sporządzone na jakimkolwiek formularzu, wystarczy także zwykłe określenie swojego żądania – bez zbędnych ozdobników czy powoływania się na określone przepisy Prawa bankowego (instytucja finansowa ma bowiem obowiązek działania w zgodzie w obowiązującym prawem i sama musi wiedzieć jaka jest podstawa do usunięcia danych z BIK). Pamiętajmy przy tym, że usunięcia danych związanych z określonym kredytem może nastąpić wyłącznie wtedy, gdy zaciągnięte zobowiązanie zostanie uregulowane w całości. Jeżeli zatem nie spłaciliśmy naszego długu w choćby niewielkiej części, możliwość usunięcia danych z BIK będzie po prostu niemożliwa.
Na zakończenie ważna informacja – jeśli instytucja finansowa odmówi usunięcia danych kredytobiorcy w związku z tym, że opóźnienia w spłacie kredytu przekroczyły 60 dni , przy jednoczesnym nie dopełnieniu przez nią obowiązku informacyjnego w zakresie zamiaru przetwarzania danych bez zgody kredytobiorcy lub zobowiązanie zostało całkowicie uregulowane w terminie do 30 dni od daty otrzymania takiego powiadomienia – można się na tej podstawie odwołać od takiej decyzji.
