Rozwiązanie umowy o pracę – jakie są możliwości?
Zgodnie z art. 30 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy umowa o pracę rozwiązuje się:
• na mocy porozumienia stron,
• przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem)`
• przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia),
• z upływem czasu, na który była zawarta,
• z dniem ukończenia pracy, dla której wykonania była zawarta.
Przepis ten stanowi zamknięty katalog, w którym zostały wymienione możliwe sposoby rozwiązania umowy o pracę. Poniżej omówione zostaną kwestie związane z rozwiązaniem umowy o pracę za porozumieniem stron.
Jaką umowę o pracę można rozwiązać za porozumieniem stron?
Obowiązujące regulacje kodeksu pracy w sposób jednoznaczny określają, który ze sposobów rozwiązania umowy o pracę można zastosować do danego rodzaju umowy. Warto wiedzieć, że rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron można zastosować do wszystkich rodzajów umowy o pracę, czyli zarówno do umów zawartych na czas określony, jak i nieokreślony a także np. do umowy o pracę na zastępstwo. Na mocy porozumienia stron można również rozwiązać umowę w przypadku kobiet w ciąży lub działaczy związkowych.
Czy w każdym czasie można wypowiedzieć umowę o pracę na mocy porozumienia stron?
Natomiast jeżeli chodzi o czas, to umowę o pracę można rozwiązać na mocy porozumienia stron zasadniczo w każdym momencie trwania umowy. Rozwiązując w ten sposób umowę o pracę pomija się obowiązujące terminy i okresy wypowiedzenia. To strony w porozumieniu określają kiedy dochodzi do rozwiązania stosunku pracy.
Rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron
Porozumienie stron to nic innego, jak umowa zawarta pomiędzy pracownikiem, a pracodawcą na mocy której zostaje rozwiązany stosunek pracy. Obowiązujące przepisy kodeksu pracy nie wymagają szczególnej formy do dokonania tej czynności prawnej. Oznacza to, że porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę pomiędzy pracownikiem a pracodawcą może być zawarte w każdej formie. W wyroku z dnia 20 sierpnia 1997 r. (I PKN 232/97) Sąd Najwyższy wskazał, że umowę o pracę na czas określony można rozwiązać na mocy porozumienia stron przez czynności konkludentne. Zatem rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron może zostać dokonane również za pomocą czynności dorozumianych, za pośrednictwem których może zostać złożone oświadczenie woli.
Czy pracownik może żądać rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron?
Obie strony stosunku pracy, czyli zarówno pracownik, jak i pracodawca mogą wystąpić z inicjatywą rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron. Dla skutków tej czynności nie ma najmniejszego znaczenia, która ze stron stosunku pracy wystąpiła za taką propozycją.
Czy ważna jest przyczyna rozwiązania stosunku pracy w przypadku, gdy dochodzi do tego za porozumieniem stron?
Co do zasady, w przypadku rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron bez znaczenia pozostaje przyczyna, przez którą strony zadecydowały o rozwiązaniu stosunku pracy. Jednakże od tej zasady jest jeden wyjątek. Mianowicie w sytuacji, gdy przyczyna nie dotyczy pracownika, to w zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tzw. ustawa o zwolnieniach grupowych), gdy zostaną spełnione także inne przesłanki, to będzie miała zastosowanie właśnie ta ustawa. Przepisy tzw. ustawy o zwolnieniach grupowych należy stosować w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie obejmuje co najmniej:
- 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
- 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,
- 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.
W takim przypadku, pracownik ma prawo do odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy. Pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:
- jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
- dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;
- trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.
Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.
Chcesz rozwiązać umowę o pracę za porozumieniem stron? BEZPŁATNIE stwórz wypowiedzenie! »
Podstawa prawna:
art. 30, ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U.1998.21.94 j.t.),
art. 1, art. 8 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U.2003.90.844).
