Spis treści
KRS na nowych zasadach
KRS czyli Krajowa Rada Sądownictwa wzbudza wiele emocji w związki ze zmianami, które przeprowadził poprzedni rząd. Przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 20 lutego projekt ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, przedłożony przez Ministra Sprawiedliwości, ma na celu przywrócenie zgodności z Konstytucją przepisów, które dotyczą wyboru sędziów do KRS. Ponadto nowe przepisy mają stanowić gwarancję niezależności KRS od władzy ustawodawczej oraz wykonawczej, w procedurze powoływania sędziów.
Wybór sędziów
Dzięki proponowanym rozwiązaniom, Krajowa Rada Sądownictwa stanie się niezależna od władzy ustawodawczej. 15 sędziów – członków Krajowej Rady Sądownictwa będzie wybieranych przez wszystkich polskich sędziów, a nie – jak do tej pory – przez Sejm. W KRS będą reprezentowani wszyscy sędziowie (Sądu Najwyższego, sądów powszechnych, sądów administracyjnych i sądów wojskowych), odpowiednio do ich liczebności. Co istotne, wybory 15 sędziów do KRS będą mieć charakter bezpośredni i tajny.
Zgłoszenie kandydatów do KRS i wybory
Zgłoszenia kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa będą weryfikowane przez Państwową Komisję Wyborczą. Każdy kandydat na członka KRS będzie musiał przejść procedurę wysłuchania publicznego, z możliwością zadawania mu pytań.
Skład KRS będzie wybierany przez sędziów:
- Sądu Najwyższego – 1 sędzia tego sądu,
- sądów apelacyjnych – 2 sędziów sądów apelacyjnych,
- sądów okręgowych – 3 sędziów sądów okręgowych,
- sądów rejonowych – 6 sędziów sądów rejonowych,
- sądów wojskowych – 1 sędzia sądów wojskowych,
- Naczelnego Sądu Administracyjnego – 1 sędzia tego sądu,
- wojewódzkich sądów administracyjnych – 1 sędzia wojewódzkiego sądu administracyjnego.
W dniu ogłoszenia wyników nowych wyborów do Krajowej Rady Sądownictwa, w Radzie ustanie działalność tych sędziów, którzy zostali do niej wybrani w niekonstytucyjnym trybie przez Sejm, na podstawie przepisów uchwalonych w grudniu 2017 r.
Rada Społeczna
Rada Społeczna to kolejne novum. Powstanie ona przy Krajowej Radzie i jej celem będzie zapewnienie otwartego udziału organizacji obywatelskich i zawodowych w tworzeniu strategii reform w sądownictwie, a także zagwarantowanie obiektywizmu w ich monitorowaniu. Dzięki powstaniu Rady, KRS będzie w stanie skuteczniej chronić sądy przed ewentualnymi naciskami politycznymi.
Rada będzie doradzała w sprawach dotyczących rozpatrywania i oceny kandydatów na stanowiskach sędziowskich i asesorskich. W skład Rady Społecznej wejdą osoby wskazane przez Naczelną Radę Adwokacką, Krajową Radę Radców Prawnych, Krajową Radę Notarialną, Radę Główną Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Krajową Radę Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym. Członkami Rady będą także osoby wskazane przez Prezydenta, będące przedstawicielami organizacji pozarządowych.
Kadencja Rady Społecznej będzie trwała 4 lata.