Spis treści
Problematyka ofert handlowych
Nie ulega wątpliwości, że towar wystawiony publicznie opatrzony ceną uważa się za ofertę handlową. Zgodnie z treścią art. 543 k.c., wystawienie rzeczy w miejscu sprzedaży na widok publiczny z oznaczeniem ceny uważa się za ofertę sprzedaży. Dla nas konsumenta jest to o tyle istotne, że jeżeli pod towarem znajduje się cena X, to sklep nie może naliczyć ceny Y i kazać nam jej zapłacić. Jeżeli zapłacimy cenę Y, wyższą od ceny X, sprzedawca zobowiązany jest do zwrotu różnicy, którą zapłaciliśmy.
Dzieję się tak dlatego, że jeżeli traktujemy dany stan faktyczny jako ofertę handlową, wówczas sprzedawca jest nią bezwzględnie związany. Wynika to wprost z charakteru prawnego oferty. Jeżeli przedsiębiorca złożył już swoje oświadczenie woli w przedmiocie zawarcia umowy sprzedaży (określił towar i podał cenę) to do zawarcia umowy sprzedaży brakuje tylko naszego oświadczenia woli, jako konsumenta. Jeżeli takie oświadczenie złożymy, czyli weźmiemy towar i podejdziemy do kasy płacąc za niego, wówczas dochodzi do przyjęcia oferty i de facto zawarcia umowy sprzedaży. Wtedy też mamy prawo domagać się, aby sprzedawca wykonał swe zobowiązanie zgodnie z treścią oferty. Co to oznacza? Oznacza to tyle, że jeżeli pod danym produktem widniała cena X, to my zobligowani jesteśmy zapłacić cenę X. Mamy ponadto prawo żądać, ażeby sprzedawca przyjął od nas cenę X i nie mógł żądać od nas zapłaty ceny Y. Jeżeli będąc przy kasie zapłaciliśmy cenę Y, mamy prawo udać się do Punktu Obsługi Klienta danego hipermarketu i zażądać zwrotu różnicy. Sklep natomiast nie ma prawa nam tego odmówić.
Czy gazetka reklamowa hipermarketu jest ofertą sprzedaży?
O ile fakt wystawienia towar w miejscu publicznym wraz z określeniem jego ceny uważa się za ofertę sprzedaży, o tyle w przypadku gazetek reklamowych np. dostarczanych do domu nie jest to już takie oczywiste. Problem jest jednak poważny, gdyż znaczna część klientów hipermarketów przychodzi do sklepu z gazetką i kupuje na jej podstawie określone towary. Nierzadko zdarza się tak, że przy kasie cena w gazetce i cena naliczona przez kasjera odbiegają o siebie, oczywiście na niekorzyść konsumenta. Co wtedy? Czy możemy powiedzieć, że gazetka reklamowa stanowi ofertę, a więc możemy domagać się, aby w umowie sprzedaży znalazła się cena w niej widniejąca? Ponieważ kwesta ta jest problematyczna wymaga dłuższego omówienia.
Gazetka reklamowa jako oferta sprzedaży
Można by zatem spróbować rozpatrzeć, kiedy gazetka reklamowa będzie mogła zostać uznana za ofertę sprzedaży.
Oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy. Odnosząc to do gazetki reklamowej stwierdzić można, że dokładne określenie towaru (a więc przedmiotu sprzedaży) jego ceny oraz podmiotu sprzedającego(ten element na ogół nigdy nie budzi wątpliwości) może skłonić nas do przyjęcia, że mamy do czynienia z ofertą sprzedaży. Wówczas sprzedawca jest nią związany i nie może kazać nam płacić ceny innej, aniżeli tej, zawartej w ofercie. My natomiast, jako konsumenci, mamy prawo domagać się wykonania umowy zgodnie z treścią oferty, czyli w przypadku dokonania zapłaty przy kasie ceny wyższej, aniżeli tej zawartej w gazetce, możemy domagać się zwrotu różnicy.
Gazetka reklamowa jako zaproszenie do zawarcia umowy
Zdarza się też tak, że sprzedawca sam wyłącza uznanie gazetki reklamowej za ofertę. Czyni to zamieszczając klauzule – gazetka reklamowa jest reklamą i nie stanowi oferty handlowej w rozumieniu Kodeksu cywilnego. Oznacza to tyle, że stanowi ona wówczas zaproszenie do zawarcia umowy sprzedaży danego towaru, a cena w niej podana „nie wiąże” sklepu. Oczywiście, my jako klienci możemy czuć się wprowadzeni w błąd, nie mniej jednak nie mamy prawa żądać od sklepu zwrotu sumy pieniędzy stanowiącej różnice pomiędzy ceną zapłaconą, a ceną znajdująca się w gazetce reklamowej.
W razie wątpliwości – zaproszenie do zawarcia umowy
Pomocną dłoń do sprzedawców wyciągnął także ustawodawca, wskazując w art. 71 Kodeksu cywilnego, że ogłoszenia, reklamy, cenniki i inne informacje, skierowane do ogółu lub do poszczególnych osób, poczytuje się w razie wątpliwości nie za ofertę, lecz za zaproszenie do zawarcia umowy.
Podstawa prawna:
Art. 66, art. 71, art. 543 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (Dz.U.2014.121)
