Spis treści
W projekcie ustawy zliberalizowano zasady zawierania małżeństw przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego poza urzędem stanu cywilnego. Należy bowiem wskazać, że aktualnie zawieranie małżeństw poza urzędem stanu cywilnego warunkuje jedynie zaistnienie "uzasadnionych przyczyn". Modyfikacja przepisów w tym zakresie podyktowana jest zmianami obyczajowymi. Coraz częściej narzeczeni dla podkreślenia tego wyjątkowego dnia, decydują się na składanie oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński w niecodziennej scenerii.
Zawarcie małżeństwa w ogrodzie
Zaprojektowane przepisy przewidują, że dopuszczalnym miejscem zawarcia małżeństwa –oczywiście poza urzędem stanu cywilnego – będzie inne miejsce znajdujące się na terytorium gminy, w okręgu której jest właściwy dany kierownik urzędu stanu cywilnego. Okoliczności zawarcia ślubu poza urzędem, poprzedzone zawsze wnioskiem nupturienta, mogą wynikać z faktycznej sytuacji osób zamierzających zawrzeć związek małżeński, np. w przypadku choroby – pobyt w szpitalu lub też mogą być poparte innymi okolicznościami niż wskazane szczególne przypadki.
Czy kierownik USC będzie mógł odmówić?
Zgodnie z projektem ustawy, kierownik urzędu stanu cywilnego odmówi przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński w dwóch sytuacjach:
- jeśli nie będzie mógł ich przyjąć w terminie wskazanym przez osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo lub
- proponowane miejsce zawarcia małżeństwa nie zapewni zachowania uroczystej formy.
W takiej sytuacji, obecnie obowiązującą decyzję o odmowie przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński poza urzędem stanu cywilnego zastąpi pismo kierownika urzędu stanu cywilnego, powiadamiające osoby zamierzające wstąpić w związek małżeński o niemożności przyjęcia oświadczeń we wskazanym przez te osoby terminie lub miejscu.
Opłata dodatkowa za ślub poza urzędem stanu cywilnego
Ustawa wprowadza maksymalną wysokość opłaty dodatkowej, którą narzeczeni będą musieli uiścić w celu pokrycia kosztów udziału kierownika urzędu stanu cywilnego w tej czynności. Opłata ta będzie stanowiła dochód gminy. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy, na wysokość opłaty dodatkowej będą składały się koszty:
- związane z zakupem średnio dwa razy w roku uroczystego stroju (np. togi, garnituru) dla kierownika urzędu stanu cywilnego,
- dwukrotnego dojazdu kierownika urzędu stanu cywilnego do miejsca ceremonii, w celu sprawdzenia czy miejsce spełnia kryteria określone ustawą, przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński poza urzędem stanu cywilnego,
- dodatkowego wynagrodzenia związanego z koniecznością zatrudnienia kolejnego kierownika urzędu stanu cywilnego lub jego zastępcy, aby zapewnić ciągłość pracy w urzędach stanu cywilnego,
- zakupu i konserwacji dodatkowych akcesoriów (np. łańcucha noszonego przez kierownika podczas przyjmowania oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński, czy patery na obrączki).
Oszacowanie tych kosztów umożliwiło przyjęcie, że maksymalna wysokość opłaty za ślub poza urzędem stanu cywilnego nie powinna być wyższa niż 50% przeciętnego wynagrodzenia za pracę w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego wynoszącego obecnie 3.650,06 złotych. W rezultacie wstępnie oszacowano, że średni realny koszt czynności kierownika urzędu stanu cywilnego związany z przyjęciem oświadczeń poza urzędem stanu cywilnego aktualnie może wynosić około 1.000 złotych, niemniej jednak, biorąc pod uwagę możliwość waloryzowania tej opłaty, jej maksymalną wysokość określono na poziomie 50% przeciętnego wynagrodzenia za pracę w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Warto również zauważyć, że zawarcie małżeństwa poza urzędem stanu cywilnego w stanie zagrożenia życia lub zdrowia albo pozbawienia wolności osoby zamierzającej zawrzeć małżeństwo nie będzie generowało dla osób zamierzających zawrzeć małżeństwo żadnych dodatkowych opłat poza dotychczasową opłatą skarbową za sporządzenie aktu małżeństwa.
