W sytuacji, gdy koszty pogrzebu pokrywa pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, instytucja zakonna lub diecezjalna to zasiłek przysługuje tym podmiotom w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, nie wyższej jednak niż 200% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Zasada ta ma także zastosowanie w przypadku pokrycia kosztów pogrzebu przez inną osobę niż członek rodziny. W razie poniesienia kosztów pogrzebu przez więcej niż jedną osobę lub podmiot, zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi miedzy te osoby lub podmioty – proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu.
Jeżeli pogrzeb organizowany był na koszt państwa, organizacji politycznej lub społecznej, lecz członek rodziny poniósł również część jego kosztów, zasiłek pogrzebowy przysługuje temu członkowi rodziny w kwocie 200%przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Zasiłki pogrzebowe wypłacają oddziały ZUS.
Zasiłek pogrzebowy przysługuje w razie śmierci ubezpieczonego, osoby pobierającej emeryturę lub rentę, bądź osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania, a także osoby pobierającej zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia oraz członka rodziny osób wyżej wymienionych. Członkami rodziny są: dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione oraz przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności inne dzieci, w tym również w ramach rodziny zastępczej. Ponadto do członków rodziny należy również zaliczyć: wnuki i rodzeństwo, małżonka (wdowa i wdowiec) oraz rodziców, w tym ojczyma, macochę oraz osoby przysposabiające. Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu. Zasiłek pogrzebowy przysługuje także pracodawcy, domowi pomocy społecznej, gminie, powiatowi, osobie prawnej kościoła lub związku wyznaniowego, jeżeli pokryły koszty pogrzebu.
Podstawowymi dokumentami wymaganymi do wypłaty zasiłku pogrzebowego są:
- wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego (druk ZUS Z-12 )
- skrócony odpis aktu zgonu
- oryginały rachunków poniesionych kosztów pogrzebu, a jeżeli oryginały zostały złożone w banku – kopie rachunków potwierdzone przez bank.
- dokumenty potwierdzające pokrewieństwo lub powinowactwo (skrócone odpisy aktów stanu cywilnego lub dowód osobisty zawierający wymagane dane).
W przypadku, gdy pogrzeb organizowany był na koszt państwa, organizacji politycznej lub społecznej, wymagane jest również zaświadczenie właściwego organu administracji państwowej lub organizacji stwierdzające pokrycie kosztów pogrzebu oraz rachunki kosztów poniesionych przez osobę występującą z wnioskiem o zasiłek pogrzebowy.
