Zgodnie z treścią art. 64 Kodeksu karnego, jeżeli sprawca skazany za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności popełnia w ciągu 5 lat po odbyciu, co najmniej 6 miesięcy kary umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które był już skazany, sąd może wymierzyć karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę.
Dla przyjęcia recydywy specjalnej z art. 64 § 1 KK niezbędne jest łączne wystąpienie wskazanych w tym przepisie przesłanek:
1) sprawca był skazany za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności,
2) sprawca popełnia w ciągu 5 lat po odbyciu, co najmniej 6 miesięcy kary umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które był już skazany.
Recydywa, jako zjawisko świadczące o nieskuteczność zastosowanych wobec przestępcy środków karnych zawsze spotykała się z bardzo negatywną oceną. Przejawem tej oceny są normy prawne regulujące wymiar kary wobec recydywistów. Jeżeli sprawca uprzednio skazany w warunkach w/w warunkach, który odbył łącznie, co najmniej rok kary pozbawienia wolności i w ciągu 5 lat po odbyciu w całości lub części ostatniej kary popełnia ponownie umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu, przestępstwo zgwałcenia, rozboju, kradzieży z włamaniem lub inne przestępstwo przeciwko mieniu popełnione z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia, sąd wymierza karę pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a może ją wymierzyć do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. Istnieje również recydywa specjalna wielokrotna. Recydywa specjalna wielokrotna, tzw. multirecydywa (art. 64 § 2 KK), ma miejsce wówczas, gdy:
1) sprawca już poprzednio skazany w warunkach recydywy specjalnej podstawowej, który odbył łącznie, co najmniej rok kary pozbawienia wolności,
2) w ciągu 5 lat po odbyciu w całości lub części ostatniej kary, popełnia ponownie umyślne przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu, przestępstwo zgwałcenia, rozboju, kradzieży z włamaniem lub inne przestępstwo przeciwko mieniu popełnione z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia.
Wobec multirecydywisty nie stosuje się warunkowego zawieszenia wykonania kary, chyba, że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami (art. 69 § 3 KK).
