Kto może otrzymać to świadczenie?
Zasiłek stały przysługuje:
- pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy w przypadku, gdy jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, czyli kwoty 477,-zł,
- pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinnie, czyli kwoty 351,-zł.
Osoba niezdolna do pracy z powodu wieku to osoba, która ukończyła 60 lat (w przypadku kobiety) i 65 lat (w przypadku mężczyzny). Całkowita niezdolność do pracy oznacza z kolei:
- całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, czyli niezdolność do jakiekolwiek pracy stwierdzoną orzeczeniem lekarza orzecznika, czy Komisji ZUS o całkowitej niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji) albo
- zaliczenie do I lub II grupy inwalidów albo
- znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności potwierdzony odpowiednim orzeczeniem zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności.
Osoba samotnie gospodarująca to osoba prowadząca jednoosobowe gospodarstwo domowe. Osobę przebywającą w domu pomocy społecznej lub ubiegającą się o przyjęcie do niego uznaje się za osobę samotnie gospodarującą, jeżeli przed przyjęciem do domu pomocy społecznej lub rozpoczęciem oczekiwania na miejsce w takim domu była uprawniona do zasiłku stałego.
Kiedy zasiłek nie przysługuje?
Prawa do tego świadczenia nie ma osoba uprawniona do renty socjalnej oraz uprawniona do świadczenia pielęgnacyjnego. Zasiłku stałego nie otrzyma również osoba otrzymująca dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania.
Na wniosek lub z urzędu
Zasiłek stały jest przyznawany na wniosek zainteresowanej osoby, jej przedstawiciela ustawowego albo innej osoby za zgodą jej lub jej przedstawiciela ustawowego. Mogą się zdarzyć sytuacje, że zostanie on przyznany z urzędu. Wniosek o przyznanie tego świadczenia można złożyć pisemnie lub ustnie – w formie protokołu, który sporządza pracownik właściwego miejscowo ośrodka pomocy społecznej. Do wniosku należy dołączyć odpowiednie dokumenty poświadczające wiek osoby uprawnionej, orzeczenia o inwalidztwie lub niepełnosprawności, itd. Pracownik socjalny może również żądać oświadczenia o dochodach i stanie majątkowym. Oświadczenie to składane jest pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie musi zostać o tym pouczony przed jego złożeniem. Przed przyznaniem prawa do zasiłku pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy. Jest on przeprowadzany w terminie 14 dni od daty złożenia wniosku o pomoc. Przyznanie zasiłku następuje w drodze decyzji administracyjnej. Decyzję administracyjną wydaje się nie później niż w ciągu miesiąca a w sprawach szczególnie skomplikowanych nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku. W przypadku stwierdzonych przez pracownika socjalnego dysproporcji między udokumentowaną wysokością dochodu a sytuacją majątkową osoby lub rodziny, wskazującą, że osoba ta lub rodzina jest w stanie przezwyciężyć trudną sytuację życiową, wykorzystując własne zasoby majątkowe, w szczególności w przypadku posiadania znacznych zasobów finansowych, wartościowych przedmiotów majątkowych lub nieruchomości, można odmówić przyznania świadczenia. Od decyzji odmownej przysługuje odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, w terminie 14 dni od otrzymania decyzji.
Wysokość zasiłku
W przypadku osoby samotnie gospodarującej wysokość zasiłku stanowi różnicę między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby. Z kolei dla osoby w rodzinie kwota zasiłku to różnica między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie. Kwota zasiłku nie może być jednak wyższa niż 444,-zł miesięcznie i niższa niż 30,-zł miesięcznie.
Kiedy można utracić to świadczenie?
W decyzji o przyznaniu zasiłku stałego nie określa się na jak długo jest on przyznawany. Nie oznacza to jednak, że nie może ona zmieniona. Utrata lub ograniczenie zasiłku następuje w przypadku zmiany w wysokości dochodu. W sytuacji, gdy zasiłek stały został przyznany na podstawie nieprawdziwych informacji lub osoba go pobierająca nie poinformowała o zmianie swojej sytuacji materialnej lub osobistej, należy go zwrócić. Świadczenie nienależnie pobrane podlega zwrotowi niezależnie od dochodu rodziny.
Będą zmiany dotyczące zasiłku stałego?
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy społecznej. Projekt zakłada zmianę od 1 października 2012r. kwot kryteriów dochodowych, tak aby ich wysokość nie była poniżej minimum egzystencji oraz zmianę kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. Kryterium dochodowe dla osoby samotnie gospodarującej ma wynosić 521,-zł, kryterium dochodowym dla osoby w rodzinie ma być kwota 428,-zł a maksymalna wysokość zasiłku stałego ma wzrosnąć do kwoty 484,-zł.
