Gdzie należy złożyć oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku?
Oświadczenie o prostym przyjęciu spadku lub z dobrodziejstwem inwentarza albo o odrzuceniu spadku można złożyć przed notariuszem lub w sądzie rejonowym, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie. W dalszej kolejności, notariusz lub sąd prześle niezwłocznie oświadczenie – wraz z załącznikami do sądu spadku.
Termin na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku
Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku można złożyć dopiero z chwilą otwarcia spadku, czyli po śmierci spadkodawcy. Złożone oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku jeszcze za życia spadkodawcy pozbawione będzie skutków prawnych. Zgodnie z art. 1015 kodeksu cywilnego, oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
Co do zasady, brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku, co może wiązać się z odziedziczeniem długów spadkowych, które przewyższają wartość samego spadku. Jednakże zasada ta nie ma zastosowania w sytuacji, gdy:
• spadkobiercą jest osoba nieposiadająca pełnej zdolności do czynności prawnych;
• spadkobiercą jest osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia;
• spadek dziedziczy osoba prawna;
• inny ze spadkobierców przyjął wcześniej spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
Co powinno zawierać oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku?
Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku powinno zawierać:
• imię i nazwisko spadkodawcy, datę i miejsce jego śmierci oraz miejsce jego ostatniego zamieszkania;
• tytuł powołania do spadku;
• treść złożonego oświadczenia.
Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku powinno także zawierać wymienienie wszelkich wiadomych składającemu oświadczenie osób należących do kręgu spadkobierców ustawowych, jak również wszelkich testamentów, chociażby składający oświadczenie uważał je za nieważne, oraz danych dotyczących treści i miejsca przechowania testamentów. Do oświadczenia należy załączyć wypis aktu zgonu spadkodawcy albo prawomocne orzeczenie sądowe o uznaniu za zmarłego lub o stwierdzeniu zgonu, jeżeli dowody te nie zostały już poprzednio złożone. W przypadku, gdy oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku złożono ustnie, z oświadczenia sporządza się protokół.
W sytuacji, gdy pisemne oświadczenie spadkobiercy nie zawiera wszystkich powyżej wymienionych elementów wymienionych, to sąd lub notariusz, przed którym to oświadczenie zostało złożone, powinien wezwać spadkobiercę do jego uzupełnienia wraz z pouczeniem o skutkach prawnych zaniechania tej czynności. Jeśli np. do oświadczenia nie został dołączony odpis aktu zgonu spadkodawcy, to w pouczeniu będzie wskazane, iż do czasu uzupełnienia tego braku sąd nie dokona zawiadomień przewidzianych dla dalszych spadkobierców, bowiem zgodnie z art. 643 kodeksu postępowania cywilnego, o przyjęciu lub odrzuceniu spadku zawiadamia się wszystkie osoby, które według oświadczenia i przedstawionych dokumentów są powołane do dziedziczenia, choćby w dalszej kolejności.
