Nowelizacja miałaby dotyczyć wszystkich tych, którzy odbywają aplikację sędziowską jeszcze na starych zasadach – tzn. prowadzoną przez sądy apelacyjne, a nie tak jak obecnie przez KSSiP w Krakowie. Zmiany będą jednak niekorzystne dla aplikantów „starej kategorii”. Wg Ministerstwa Sprawiedliwości „Proponuje się wprowadzenie do ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2001 r. nr 98, poz. 1070 z późn. zm. – dalej u.s.p.) regulacji, zgodnie z którą na stanowisko sędziego sądu rejonowego będzie mogła być powołana osoba, która ukończyła aplikację sędziowską w KSSiP, złożyła egzamin sędziowski, a po jego złożeniu była zatrudniona na stanowisku referendarza sądowego lub asystenta sędziego co najmniej przez okres 18 miesięcy w pełnym wymiarze czasu pracy”. Tym samym każdy kto ukończy aplikację sądową jeszcze na starych zasadach nie będzie mógł wykonywać zawodu sędziego. Takie rozwiązanie wydaje się być co najmniej nie sprawiedliwe.
Nowelizacja ma bowiem przekreślić szansę wszystkim osobom, które odbywały aplikację na starych zasadach, a więc nie w KSSiP w Krakowie. Uprzywilejowani będą wyłącznie ci, którzy szkolą się na nowych zasadach. Zgodnie z obowiązującym jeszcze art. 65 ust. 3 ustawy o KSSiP, na stanowisko sędziego sądu rejonowego może być powołana osoba, która spełnia wymagania określone w art. 61 § 1 pkt 1-5 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, ukończyła aplikację sądową i złożyła egzamin sędziowski na podstawie przepisów obowiązujących do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, a po złożeniu tego egzaminu była zatrudniona na stanowisku:
- referendarza sądowego co najmniej przez okres 2 lat w pełnym wymiarze czasu pracy lub
- asystenta sędziego co najmniej przez okres 2 lat w pełnym wymiarze czasu pracy.
Z powyższego wynika, że aplikanci sądowi „starej daty” mają nadal szansę na objęcie stanowiska sędziego. Ministerstwo chce jednak tę szansę im odebrać. Czy rzeczywiście zmiany proponowane przez MS wejdą w życie? Tego tak naprawdę nie wie nikt, jednak istnieje duże prawdopodobieństwo, że nowelizacja wejdzie w życie już w przyszłym roku.
Na zakończenie dodajmy, że nowelizacja ma objąć także inną materię związaną z aplikacją ogólną, sędziowską i prokuratorską. Dotyczyć ma możliwości prowadzenia przez Krajową Szkołę działalności gospodarczej, zmian w składzie Rady Programowej, wskazania, że co najmniej jeden z zastępców Dyrektora Krajowej Szkoły jest sędzią i co najmniej jeden jest prokuratorem, ustalania limitu miejsc na aplikacji prokuratorskiej po zasięgnięciu opinii Prokuratora Generalnego, sposobu wskazywania członków zespołu i komisji przeprowadzającej egzamin prokuratorski, przedkładania propozycji zatrudnienia egzaminowanym aplikantom prokuratorskim, rozszerzenia obowiązku zwrotu stypendium w sytuacjach przewidzianych w ustawie – również co do absolwentów aplikacji ogólnej, rozszerzenia kręgu osób, których dane osobowe mogą być przetwarzane przez Dyrektora Krajowej Szkoły, a także nowego modelu asystentury sędziego oraz zwiększenia znaczenia stażu referendarskiego.
