Według pytającego sądu kwestionowany przepis rozporządzenia ma szerszy zakres normowania niż przewidziany w upoważnieniu ustawowym zawartym w art. 23 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych, a tym samym narusza konstytucję. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określa, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych, wstrzymywania lub zawieszania wypłat tych świadczeń, a także sposób ustalania dochodu uprawniającego do świadczeń rodzinnych. Zakwestionowany przepis rozporządzenia, wprowadzając przesłankę negatywną do potrącenia dochodu utraconego, wykracza poza upoważnienie ustawowe. Zawarcie dodatkowych warunków potrącenia dochodu jest rozszerzeniem treści ustawy, które nie znajduje żadnego uzasadnienia i nie posiada podstawy prawnej.
W ocenie sądu kwestionowany przepis narusza również zasadę równości. Różnicuje on sytuację osób ubiegających się o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych ze względu na czas utraty i uzyskania dochodu. Kwestionowana regulacja doprowadza do niesprawiedliwego i dyskryminującego ograniczenia szans dzieci znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej tylko dlatego, że ich rodzic uzyskał dochód w tym samym roku kalendarzowym, w jakim go utracił.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że § 17 ust. 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne jest niezgodny z art. 92 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w związku z art. 23 ust. 5 i art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych. W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie ze względu na zbędność orzekania.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że zakwestionowany przepis rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z 2 czerwca 2005 r. jest niezgodny z konstytucją, ponieważ nie spełnia warunków określonych przez ustawodawcę, co do zakresu spraw przekazanych do uregulowania w rozporządzeniu. Zmienia również na niekorzyść sytuację prawną osoby ubiegającej się o zasiłek rodzinny w stosunku do uregulowania przyjętego w art. 5 ust. 4 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych. Przepis ten stanowi, że w przypadku utraty dochodu prawo do zasiłku rodzinnego ustala się na podstawie dochodu rodziny lub dochodu osoby uczącej się pomniejszonego o utracony dochód. Ustawodawca uzależnił prawo do pomniejszonego dochodu rodziny od samego faktu utraty dochodu przez kogoś z jej członków, niezależnie od tego kiedy ta utrata nastąpiła i w jakim terminie nastąpiło ewentualne uzyskanie innego dochodu. Tymczasem § 17 ust. 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej ograniczył stosowanie instytucji z art. 5 ust. 4 ustawy wprowadzając przesłankę negatywną w postaci uzyskania innego dochodu w tym samym roku kalendarzowym. Wyłącza to przewidziane art. 5 ust. 4 ustawy pomniejszenie dochodu rodziny w sytuacji, gdy utrata i uzyskanie innego dochodu nastąpiły w tym samym roku kalendarzowym. Zakwestionowany przepis rozporządzenia zawiera więc unormowanie, które – wbrew ustawie – ogranicza możliwość korzystania przez osoby ubiegające się o zasiłek rodzinny z przysługującego im na podstawie art. 5 ust. 4 ustawy prawa do odliczenia od dochodu rodziny dochodu utraconego.
