Ustawa regulująca zasady przyznawania zasiłku chorobowego została niedawno znowelizowana, dzięki czemu przedsiębiorcy korzystający m.in. ze zwolnień lekarskich i urlopów macierzyńskich będą traktowani przy naliczaniu zasiłków tak, jak osoby zatrudnione na umowę o pracę. Oznacza to, że zasiłki chorobowe będą mogły być przyznawane także dla tej grupy osób.
Zmiany zostały wprowadzone na skutek ubiegłorocznego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, który orzekł, że art. 48. ust. 2 i art. 52 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa w zakresie, w jakim nie przewidują odpowiedniego stosowania art. 37 ust. 1 tej ustawy przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłków chorobowego i macierzyńskiego należnych ubezpieczonemu, dobrowolnie podlegającemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, którego niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego z tego tytułu, w sytuacji gdy było ono poprzedzone ubezpieczeniem chorobowym z innego tytułu, są niezgodne z art. 32 ust. 1 w związku z wynikającą z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasadą sprawiedliwości społecznej. W wyroku z dnia 24 maja 2012 r. (sygn. akt P 12/10) TK zaznaczył, że ubezpieczeni w ubezpieczeniu chorobowym z tytułu pozostawania w stosunku pracy i ubezpieczeni z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej są podmiotami podobnymi, jednakże nie takimi samymi. Cechą różniącą ich nie jest jednak wyłącznie obowiązkowość bądź dobrowolność podlegania ubezpieczeniu, lecz rodzaj działalności zarobkowej stanowiącej tytuł ubezpieczenia (status pracownika albo nie-pracownika, w tym osoby prowadzącej działalność gospodarczą). Z uwagi na różnice między statusem pracownika zależnego od pracodawcy a statusem podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, ustawodawca ma prawo różnicować przesłanki nabycia i określenia wysokości zasiłku chorobowego. Trybunał Konstytucyjny nie uważa więc, że mniej korzystna regulacja zasad ustalania podstawy wymiaru zasiłków ubezpieczonym przedsiębiorcom jest w każdym wypadku niezgodna z konstytucyjnymi zasadami równości (art. 32 ust. 1 konstytucji) i sprawiedliwości (art. 2 konstytucji). Trybunał Konstytucyjny uznaje jednak, że zróżnicowanie wynikające z zaskarżonej regulacji idzie zbyt daleko i jest przez to niesprawiedliwe w odniesieniu do tych przedsiębiorców, których dobrowolne ubezpieczenie chorobowe z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej poprzedzone było – bezpośrednio albo z krótką przerwą – ubezpieczeniem chorobowym z innego tytułu w szczególności z tytułu pozostawania w stosunku pracy.
Od tej pory ustalenie podstawy wymiaru zasiłków względem ubezpieczonych niebędących pracownikami odbywać się będzie na takich samych zasadach jak ma to miejsce w przypadku ubezpieczonych pracowników. Jeśli niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia, a okres ubezpieczenia chorobowego rozpoczął się nie później niż 30 dni od ustania ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu, podstawę wymiaru zasiłku stanowić będzie pełna zadeklarowana kwota, nieograniczona do faktycznie "przepracowanych" dni miesiąca.
