Kwestie związane ze sprzedażą wyrobów alkoholowych reguluje ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowywaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz stosowne uchwały i zarządzenia rady gminy/ miasta.Aby móc sprzedawać alkohol należy łącznie spełnić następujące warunki:
• posiadać ważnego zezwolenia,
• uiścić opłaty,
• kupować alkoholu u producentów i przedsiębiorców posiadających odpowiednie zezwolenia na jego sprzedaż hurtową,
• okazać przedsiębiorcy (np. właścicielowi hurtowni) zaopatrującemu dany punkt sprzedaży napojów alkoholowych zaświadczenia potwierdzającego dokonanie wymaganej przepisami opłaty,
• posiadać tytułu prawnego do lokalu, w którym prowadzona jest sprzedaż alkoholu,
• prowadzić działalności gospodarczej w miejscu wymienionym w zezwoleniu,
• zgłaszać organowi zezwalającemu zmiany stanu faktycznego i prawnego, w stosunku do danych zawartych w zezwoleniu, w terminie 14 dni od dnia powstania zmiany,
• spełniać przez punkt sprzedaży alkoholu wymogów określonych w uchwałach rady gminy/miasta.
Sprzedaż alkoholu może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży. Jest ono wydawana na czas oznaczony: nie krótszy niż 4 lata — w przypadku sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży (gastronomia) i nie krótszy niż 2 lata — w przypadku sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży (detal).
Organ właściwy może wydać 3 oddzielne zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych:
• do 4,5 proc. zawartości alkoholu oraz na piwo,
• powyżej 4,5 proc. do 18 proc. zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa),
• powyżej 18 proc. zawartości alkoholu.
Zezwolenie jest wydawane na podstawie pisemnego wniosku przedsiębiorcy . Powinien on zawierać następujące elementy:
• oznaczenie rodzaju zezwolenia,
• oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres, w przypadku ustanowienia pełnomocników — ich imiona, nazwiska i adresy zamieszkania,
• numer w rejestrze przedsiębiorców lub w ewidencji działalności gospodarczej,
• przedmiot działalności gospodarczej,
• adres punktu sprzedaży,
• adres punktu składowania napojów alkoholowych (magazynu dystrybucyjnego).
Sam wniosek to jednak za mało przy staraniach o zezwolenie. Do wniosku należy dołączyć następujące dokumenty:
• zaświadczenie potwierdzające wpis do ewidencji działalności gospodarczej lub odpis z Krajowego Rejestru Sądowego,
• akt własności, umowa najmu lub inny dokument poświadczający tytuł prawny przedsiębiorcy do lokalu, w którym będzie prowadzona sprzedaż napojów alkoholowych,
• decyzja państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, potwierdzająca spełnienie warunków sanitarnych przez punkt sprzedaży,
• pisemna zgoda właściciela, użytkownika, zarządcy lub administratora budynku, jeżeli punkt sprzedaży zlokalizowany będzie w wielorodzinnym budynku mieszkalnym.
Zezwolenie na sprzedaż alkoholu może zostać cofnięte w przypadku:
• nieprzestrzegania określonych w ustawie zasad sprzedaży napojów alkoholowych, w szczególności sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nieletnim, nietrzeźwym, na kredyt lub pod zastaw,
• nieprzestrzegania określonych w ustawie warunków sprzedaży napojów alkoholowych,
• powtarzającego się co najmniej dwukrotnie w okresie 6 miesięcy, w miejscu sprzedaży lub najbliższej okolicy, zakłócania porządku publicznego w związku ze sprzedażą napojów alkoholowych przez dany punkt sprzedaży, gdy prowadzący ten punkt nie powiadamia organów powołanych do ochrony porządku publicznego,
• wprowadzenia do sprzedaży napojów alkoholowych pochodzących z nielegalnych źródeł,
• przedstawienia fałszywych danych w oświadczeniu o wartości sprzedaży alkoholu w roku poprzednim,
• popełnienia przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez osobę odpowiedzialną za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie,
• orzeczenia, wobec przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną albo wobec osoby odpowiedzialnej za działalność przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie, zakazu prowadzenia działalności gospodarczej objętej zezwoleniem.
Przedsiębiorca, któremu cofnięto zezwolenie, może wystąpić z wnioskiem o ponowne jego wydanie nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o jego cofnięciu.
Zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych wygasa w przypadku:
• likwidacji punktu sprzedaży,
• upływu terminu ważności zezwolenia,
• zmiany rodzaju działalności punktu sprzedaży,
• zmiany składu osobowego wspólników spółki cywilnej,
• niezłożenia oświadczenia o wartości sprzedaży alkoholu w roku poprzednim lub niedokonania stosownej opłaty w ustawowych terminach (przedsiębiorca może wystąpić z wnioskiem o wydanie nowego zezwolenia nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od dnia wydania decyzji o wygaśnięciu zezwolenia).
Na wniosek przedsiębiorcy, którego zezwolenie wygasło z ww. przyczyn, wójt, burmistrz lub prezydent miasta może wydać zezwolenie z określeniem terminu na wyprzedaż posiadanych, zinwentaryzowanych zapasów napojów alkoholowych. Termin ten nie może być dłuższy niż 6 miesięcy od dnia wygaśnięcia zezwolenia.
Według artykułu 43 ww. ustawy sprzedawanie lub podawanie napojów alkoholowych w wypadkach, kiedy jest to zabronione, albo bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom, podlega grzywnie. Grzywną może też zostać ukarany kierownik zakładu handlowego lub gastronomicznego, który nie dopełnia obowiązku nadzoru i przez to dopuszcza do popełnienia w tym zakładzie przestępstwa.
W razie złamania przepisów można orzec:
• przepadek napojów alkoholowych,
• zakaz prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na sprzedaży lub podawaniu napojów alkoholowych.
