Chcesz zostać detektywem? Zobacz, jakie są zasady wykonywania działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych

Pojęcie usług detektywistycznych

Usługami detektywistycznymi są czynności polegające na uzyskiwaniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji o osobach, przedmiotach i zdarzeniach, realizowane na podstawie umowy zawartej ze zleceniodawcą, w formach i w zakresach niezastrzeżonych dla organów i instytucji państwowych na mocy odrębnych przepisów. Usługami detektywistycznymi są w szczególności czynności:

• w sprawach wynikających ze stosunków prawnych dotyczących osób fizycznych;
• w sprawach wynikających ze stosunków gospodarczych dotyczących:

a) wykonania zobowiązań majątkowych, zdolności płatniczych lub wiarygodności w tych stosunkach,
b) bezprawnego wykorzystywania nazw handlowych lub znaków towarowych, nieuczciwej konkurencji lub ujawnienia wiadomości stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa lub tajemnicę handlową;

• sprawdzania wiarygodności informacji dotyczących szkód zgłaszanych zakładom ubezpieczeniowym;
• poszukiwania osób zaginionych lub ukrywających się;
• poszukiwania mienia;
• zbierania informacji w sprawie, w której toczy się postępowanie karne, postępowanie w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe albo inne, jeżeli w toku postępowania można zastosować przepisy prawa karnego.

Wykonywanie czynności, o których mowa wyżej, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, wymaga posiadania licencji detektywa. Stąd tytułu zawodowego "detektyw" może używać wyłącznie osoba posiadająca licencję.

Kiedy przedsiębiorca może wykonywać działalność w zakresie usług detektywistycznych

Przedsiębiorca może wykonywać działalność w zakresie usług detektywistycznych, jeżeli:

• posiada licencję:

a) przedsiębiorca lub ustanowiony przez niego pełnomocnik – w przypadku przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną,
b) co najmniej jedna osoba uprawniona do reprezentowania przedsiębiorcy lub pełnomocnik ustanowiony przez przedsiębiorcę do kierowania działalnością detektywistyczną – w przypadku przedsiębiorcy niebędącego osobą fizyczną;

• nie jest wpisany do rejestru dłużników niewypłacalnych Krajowego Rejestru Sądowego;
• osoby nieposiadające licencji, wchodzące w skład organu zarządzającego przedsiębiorcy oraz ustanowieni przez ten organ prokurenci oraz przedsiębiorca będący osobą fizyczną nie byli karani za przestępstwa umyślne lub umyślne przestępstwa skarbowe;
• zawarł umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone podczas wykonywania czynności detektywa.

Wpis do rejestru

Wpisu do rejestru dokonuje się na pisemny wniosek przedsiębiorcy, który powinien zawierać następujące dane:

• firmę przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres albo adres zamieszkania;
• numer w rejestrze przedsiębiorców albo ewidencji działalności gospodarczej;
• numer identyfikacji podatkowej (NIP);
• imię i nazwisko, datę urodzenia, adres zamieszkania oraz w przypadku posiadania licencji – numer licencji:

a) przedsiębiorcy oraz pełnomocnika, jeżeli został ustanowiony – w przypadku przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną,
b) członków organu zarządzającego, prokurentów i pełnomocników ustanowionych do kierowania wnioskowaną działalnością przedsiębiorcy – w przypadku przedsiębiorcy niebędącego osobą fizyczną;

• adres stałego miejsca wykonywania działalności.

Wraz z wnioskiem przedsiębiorca składa oświadczenie następującej treści: "Oświadczam, że:

1. dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru działalności detektywistycznej są kompletne i zgodne z prawdą;
2. znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności w zakresie usług detektywistycznych, określone w ustawie z dnia 6 lipca 2001 r. o usługach detektywistycznych.".

Oświadczenie powinno również zawierać:

1. firmę przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres albo adres zamieszkania;
2. oznaczenie miejsca i datę złożenia oświadczenia;
3. podpis osoby uprawnionej do reprezentowania przedsiębiorcy, ze wskazaniem imienia i nazwiska oraz pełnionej funkcji.

Dane podlegające wpisowi do rejestru

Wpisowi do rejestru podlegają następujące dane:

• data wniosku o wpis do rejestru;
• firma przedsiębiorcy, jego siedziba i adres;
• dane osób uprawnionych do reprezentacji przedsiębiorcy, ze wskazaniem osób posiadających licencje, oraz numer licencji;
• numer identyfikacji podatkowej (NIP) przedsiębiorcy;
• numer w ewidencji działalności gospodarczej albo w rejestrze przedsiębiorców;
• adres stałego miejsca wykonywania działalności;
• data dokonania wpisu do rejestru;
• imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe pracownika dokonującego wpisu do rejestru oraz jego czytelny podpis.

Obowiązki przedsiębiorcy wykonującego działalność w zakresie usług detektywistycznych

Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie usług detektywistycznych jest obowiązany:

1. zachowywać formę pisemną umów dotyczących wykonywanej działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych;
2. prowadzić i przechowywać dokumentację dotyczącą zatrudnianych detektywów oraz zawieranych i realizowanych umów;
3. przedstawiać dokumentację, o której mowa wyżej, na żądanie organu upoważnionego do kontroli.

Ustawa odrębnie określa obowiązki przedsiębiorcy, w zależności od tego czy jest osobą fizyczną czy też nie

Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie usług detektywistycznych, będący osobą fizyczną, jest obowiązany zachować w tajemnicy źródło informacji oraz okoliczności sprawy, o których powziął wiadomość w związku z wykonywaniem umowy zawartej ze zleceniodawcą. W przypadku zaś przedsiębiorcy wykonującego działalność gospodarczą w zakresie usług detektywistycznych, niebędącego osobą fizyczną, obowiązek zachowania tajemnicy spoczywa na wszystkich osobach, które działając na rzecz przedsiębiorcy powzięły wiadomość o źródłach informacji oraz okolicznościach sprawy będącej przedmiotem umowy zawartej pomiędzy przedsiębiorcą a zleceniodawcą. Przedsiębiorca będący osobą fizyczną albo osoby, o których mowa wyżej, mogą zostać zwolnieni z zachowania tajemnicy na zasadach określonych w Kodeksie postępowania karnego.

Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie usług detektywistycznych ma także obowiązek sporządzić końcowe pisemne sprawozdanie z wykonanych czynności detektywistycznych zawierające w szczególności:

1. datę zawarcia umowy;
2. opis przedmiotu umowy;
3. określenie zakresu i przebiegu przeprowadzonych czynności;
4. opis stanu faktycznego;
5. datę zakończenia czynności w sprawie.

Sprawozdanie takie wraz z materiałami dokumentującymi i opisem stanu faktycznego przekazuje się zleceniodawcy. W przypadku, gdy sprawozdanie, o którym mowa wyżej, zawiera informacje dotyczące przeprowadzonych czynności w sprawach, w których toczy się postępowanie karne, postępowanie w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe albo inne, jeżeli w toku postępowania można zastosować przepisy prawa karnego, przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie usług detektywistycznych sporządza jego kopię i przechowuje ją przez okres 2 lat od dnia sporządzenia, jednak nie dłużej niż do dnia zaprzestania przez przedsiębiorcę wykonywania działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych.

Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie usług detektywistycznych jest również obowiązany, niezwłocznie po zawarciu umowy, powiadomić na piśmie o jej zawarciu organ prowadzący postępowanie karne lub postępowanie w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe, jeżeli z treści tej umowy wynika, że może się ona wiązać ze sprawą, w której prowadzone jest postępowanie.

Odpowiedzialność za szkody wyrządzone podczas wykonywania usług detektywistycznych

Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie usług detektywistycznych ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone podczas wykonywania tych usług oraz wskutek podania nieprawdziwych informacji, na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym. Dlatego też obowiązany jest on do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone podczas wykonywania czynności detektywa.

Uprawnienia przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie usług detektywistycznych

Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie usług detektywistycznych jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych, zebranych w toku wykonywanych czynności detektywistycznych, bez zgody osób, których dane dotyczą. Przedsiębiorca nie może jednak powierzać przetwarzania tych danych innemu podmiotowi, z wyjątkiem detektywa wykonującego na rzecz tego przedsiębiorcy czynności detektywistyczne. W związku z powyższym, przedsiębiorca ma obowiązek zniszczyć przetwarzane dane osobowe, zebrane w toku wykonywania działalności, najpóźniej bezpośrednio po wykreśleniu z rejestru.

Przedsiębiorca jest uprawniony do żądania od zleceniodawcy dokumentów, w tym okazania dokumentów stwierdzających tożsamość, koniecznych do oceny, czy zawarcie umowy i jej wykonanie będzie zgodne z wymaganiami kierowania się zasadami etyki, lojalnością wobec zlecającego usługę i szczególną starannością, aby nie naruszyć wolności i praw człowieka i obywatela.

Kontrola działalności

Kontrolę działalności w zakresie usług detektywistycznych przeprowadza organ prowadzący rejestr, który może upoważnić do przeprowadzenia kontroli działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych Komendanta Głównego Policji oraz komendantów wojewódzkich Policji.

Podstawa prawna:

Art. 1, art. 2, art. 3, art. 4, art. 6, art. 15, art. 16, art. 19, art. 23, art. 23a, art. 23b, art. 23c, art.24, art. 25, art. 25a, art. 25b, art. 27 ustawy z dnia 6 lipca 2001 roku o usługach detektywistycznych.