- Reklama -
czwartek, 25 kwietnia 2024
- Reklama -
Więcej
    Strona głównaPrawoCzy gmina musi zapłacić odszkodowanie za brak pomieszczenia tymczasowego?

    Czy gmina musi zapłacić odszkodowanie za brak pomieszczenia tymczasowego?

    W odpowiedzi SN podjął uchwałę:
    Gmina może ponosić wobec właściciela lokalu odpowiedzialność na podstawie art. 417 § 1 k.c. za szkodę wyrządzoną niewskazaniem pomieszczenia tymczasowego, o którym mowa w art. 1046 § 4 k.p.c.

    Zgodnie z art. 1046 § 4 k.p.c., wykonując obowiązek opróżnienia lokalu służącego zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika na podstawie tytułu wykonawczego, z którego nie wynika prawo dłużnika do lokalu socjalnego lub zamiennego, komornik wstrzyma się z dokonaniem czynności do czasu, gdy gmina wskaże tymczasowe pomieszczenie lub gdy dłużnik znajdzie takie pomieszczenie. Natomiast wg art. 1046 § 5 k.p.c., komornik nie może wstrzymać się z dokonaniem czynności, jeżeli wierzyciel wskaże tymczasowe pomieszczenie, o którym mowa w § 4.

     

    Sąd Okręgowy powziął wątpliwość, czy niewskazanie przez gminę pomieszczenia tymczasowego może uzasadniać jej odpowiedzialność za wyrządzoną przez to szkodę właścicielowi lokalu na podstawie art. 417 § 1 k.c., przewidującego odpowiedzialność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz innych osób prawnych wykonujących władzę publiczną za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu tej władzy. Zgodnie z powołanym przepisem, przesłankami odpowiedzialności są: szkoda, fakt jej wyrządzenia przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej oraz łączący te zdarzenia normalny związek przyczynowy. Stwierdzenie poniesienia szkody przez właściciela lokalu w następstwie niewskazania przez gminę pomieszczenia tymczasowego oraz wystąpienia
    adekwatnego związku przyczynowego między tym zaniechaniem a szkodą nie nastręcza większych trudności. W przypadku niewskazania tymczasowego pomieszczenia wierzyciel z reguły ponosi szkodę, ponieważ musi tolerować zajmowanie jego lokalu przez osoby nieuprawnione, nie może w dalszym ciągu korzystać z lokalu i pobierać pożytków; jest też poważnie ograniczony w możliwości dysponowania lokalem. Spełnienie tych przesłanek odpowiedzialności zostało ustalone w rozpoznawanej sprawie. Problematyczna natomiast pozostaje kwestia, czy zaniechanie przez gminę wskazania pomieszczenia tymczasowego może być kwalifikowane jako zachowanie niezgodne z prawem. Trzeba mieć na uwadze, że – w świetle art. 417 § 1 k.c. – niezgodność z prawem działania wyrządzającego szkodę nie jest synonimem bezprawności cywilnej rozumianej jako sprzeczność określonego zachowania z porządkiem prawnym, a więc z przepisami prawa i zasadami współżycia społecznego; pojecie to jest treściowo węższe i odnosi się do działań naruszających jedynie normy. Zaniechanie działania władzy publicznej obejmuje tylko te sytuacje, w których obowiązek określonego działania władzy publicznej jest skonkretyzowany w przepisie prawa i można ustalić, na czym konkretnie miałoby polegać zachowanie organu władzy publicznej, aby do szkody nie doszło. Rozważyć zatem należy, czy źródłem obowiązku gminy wskazania tymczasowego pomieszczenia może być art. 1046 § 4 k.p.c., gdyż wprowadzone w nim rozwiązanie wywołało wątpliwości leżące u podłoża przedstawionego zagadnienia prawnego.

    Normatywna treść tego przepisu była już dwukrotnie przedmiotem analizy Trybunału Konstytucyjnego. Jednakże należy wspomnieć, iż Trybunał zajął rozbieżne stanowiska co do tego, czy gmina ma obowiązek dostarczyć pomieszczenie tymczasowe. W pierwszym orzeczeniu Trybunał doszedł do wniosku, że 1046 § 4 k.p.c., zasadniczo zawiera normę skierowaną do komornika prowadzącego egzekucję obowiązku opróżnienia lokalu służącego zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych; nakazuje komornikowi wstrzymanie egzekucji do czasu, gdy gmina wskaże dłużnikowi tymczasowego pomieszczenia. Natomiast w uzasadnieniu drugiego wyroku Trybunał wskazał, że przepis 1046 § 4 k.p.c. jest niejasny i nieprecyzyjny, przez co utrudnia zrekonstruowanie normy prawnej nakładającej na gminę obowiązek dostarczenia dłużnikowi tymczasowego pomieszczenia że nie można z niego wywodzić wspomnianego obowiązku. Wówczas Trybunał uznał ten przepis za niezgodny z konstytucją i przesunął moment derogacji art. 1046 § 4 k.p.c. o dwanaście miesięcy . odroczył termin utraty jego mocy obowiązującej o 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku.
    Uznanie, że do chwili utraty mocy obowiązującej tego przepisu gmina ma obowiązek dostarczyć eksmitowanemu dłużnikowi tymczasowe pomieszczanie pozwala zrealizować nie tylko ten cel, ale również zabezpieczyć interesy właściciela, którego lokal może nie zostać opróżniony, mimo prawomocnego orzeczenia sądu.

     

    Sąd Najwyższy przychylił się do stanowiska, iż art. 1046 § 4 k.p.c. nakłada na gminę obowiązek wskazania pomieszczenia tymczasowego i orzekł, jak w uchwale.

     

    www.SerwisPrawa.pl
     

    POWIĄZANE ARTYKUŁY
    - Reklama -

    NAJPOPULARNIEJSZE