Nowelizacja ustawy pozwoli na przechodzenie na wcześniejszą emeryturę 60 – letnim mężczyznom, którzy legitymują się, co najmniej 35 letnim stażem ubezpieczeniowym i są urodzeni przed 1949 rokiem. Brak takiego przepisu Trybunał Konstytucyjny uznał w wyroku z 23 października 2007 roku za niezgodny z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Trybunał Konstytucyjny zobowiązał wówczas ustawodawcę do wprowadzenia zmian – dając na to rządowi i Sejmowi rok – oraz stwierdził, że do tego momentu przyjęcia nowej ustawy będzie obowiązywało obecne prawo. Oznacza to, że do chwili uchwalenia nowelizacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie będzie pozytywnie rozpatrywał wniosków o wcześniejszą emeryturę. Szacunkowa liczba mężczyzn, którzy skorzystaliby z takiego rozwiązania – według Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej – wynosi ok. 85 tys.
Zaproponowano wprowadzenie do ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przepisu, dającego podstawę do pozbawienia prawa do świadczeń emerytalno-rentowych albo do takich świadczeń w wyższym wymiarze osób, które wywołały przestępstwem umyślnym okoliczności powstania tego prawa. Taka regulacja funkcjonowała do 31 grudnia 1998 r., czyli dopóki obowiązywała ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin. Zamieszczona była też w Rządowym projekcie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednak w trakcie prac legislacyjnych posłowie zdecydowali o jego wykreśleniu. Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił uwagę, iż za przywróceniem tej regulacji przemawiają względy społeczne.
Nowelizacja spowoduje również, że płatnik składek będzie mógł dochodzić zwrotu od ZUS lub KRUS nienależnie opłaconych składek – pod warunkiem, że od daty ich opłacenia nie upłynęło jeszcze 10 lat. Obecnie okres ten dla płatników wynosi 5 lat, co jest przedmiotem krytyki i licznych wystąpień w sprawie zmiany tego przepisu zarówno płatników składek, jak i Rzecznika Praw Obywatelskich. Wydłużenie okresu zwrotu nadpłaconych składek dotyczy także tych osób, które nadpłaciły składki przed dniem wejścia w życie ustawy i nie upłynął jeszcze dla nich 5-letni okres, w jakim mogły one dochodzić ich zwrotu na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów.
