- Reklama -
piątek, 3 maja 2024
- Reklama -
Więcej
    Strona głównaOpieka społecznaNabycie prawa do emerytury

    Nabycie prawa do emerytury

    W odpowiedzi SN podjął w składzie siedmiu sędziów uchwałę o następującej treści:

     
    Osiągnięcie wieku emerytalnego i nabycie prawa do emerytury nie może stanowić wyłącznej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę (art. 45 § 1 k.p.).
     
    Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2009 roku, sygn. akt II PZP 13/08
     
    W najnowszym orzeczeniu Sądu Najwyższego, a mianowicie w uchwale składu siedmiu sędziów z 19 listopada 2008 r., I PZP 4/08, przyjęto, że wypowiedzenie pracownicy umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony wyłącznie z powodu nabycia przez nią prawa do emerytury na podstawie art. 40 w związku z art. 50 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowi dyskryminację ze względu na płeć. Sąd Najwyższy uznał przy tym, że skoro takie wypowiedzenie narusza zakaz dyskryminacji ze względu na płeć, to nie jest konieczne rozważanie, czy jest jednocześnie nieuzasadnione. Art. 45 § 1 k.p. przewiduje, bowiem dwie przesłanki zakwestionowania przez pracownika wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę. Pierwszą z nich jest brak uzasadnienia (nieuzasadniona przyczyna wypowiedzenia, verba legis: "wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas fakt pobierania emerytury po rozwiązaniu stosunku pracy, w sytuacji utraty dochodów z zatrudnienia, nie może potwierdzać zasadności wypowiedzenia. Nie ma też wątpliwości, że okoliczności powstałe już po dokonaniu wypowiedzenia nie mogą stanowić podstawy do uznania zasadności wypowiedzenia w sytuacji, gdy przyczyna wskazana w oświadczeniu o wypowiedzeniu była nieuzasadniona.
     
    Kwestię równego traktowania – w tym równego traktowania kobiet i mężczyzn – ze względu na wiek reguluje dyrektywa Rady nr 2000/78/WE z 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy, a ogólnie kwestię równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia dyrektywa nr 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy. W polskim prawie obowiązuje zasada ogólna, że rozwiązanie stosunku pracy przez pracodawcę tylko ze względu na osiągnięcie przez pracownika wieku emerytalnego, stanowi dyskryminację ze względu na wiek, zakazaną przez art. 1 dyrektywy 2000/78 i art. 18[3a] § 1 k.p.
     
    Jeśli wypowiedzenie umowy o pracę ze względu na wiek stanowi dyskryminację, to znaczy, że jest niezgodne z prawem. Nie ma już zatem potrzeby rozważać, czy jest uzasadnione, czy nie. Pomimo tego SN rozważył także i tą kwestię. W doktrynie prawniczej nie ma co do tego zgodności. Zdaniem Sądu Najwyższego w składzie rozpoznającym przedstawione zagadnienie prawne, wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi, który nabył prawo do świadczeń emerytalnych, tylko z powodu osiągnięcia wieku emerytalnego i nabycia tego prawa, nie stanowi uzasadnionej przyczyny wypowiedzenia, gdyż nie pozostaje w żadnym związku z wykonywaną przez niego pracą, ani z sytuacją ekonomiczną pracodawcy, ani z żadnym innym zdarzeniem lub zdarzeniami, które wskazywałaby na nieprzydatność pracownika lub istnienie interesu pracodawcy w rozwiązaniu stosunku pracy. Uzasadnienie wypowiedzenia musi wskazywać przyczyny leżące po stronie pracownika lub pracodawcy związanych z wykonywaniem pracy. Uzasadnienie wypowiedzenia stosunku pracy pracownikowi w wieku emerytalnym, posiadającemu prawo do emerytury, musi się odwoływać do obiektywnych, indywidualnie skonkretyzowanych, przyczyn leżących po stronie pracownika lub pracodawcy związanych z wykonywaniem pracy, takich jak np. niewłaściwe wykonywanie obowiązków pracowniczych, obniżenie wydajności, długotrwałe nieobecności w pracy spowodowane chorobami, brak zdolności dostosowania się pracownika do procesów modernizacyjnych, ograniczenie zakresu działalności zakładu pracy, zmiana profilu działalności produkcyjnej lub usługowej wymuszająca zatrudnienie pracowników o innych kwalifikacjach, itp.
     
    Podsumowując dotychczasowe rozważania, należy stwierdzić, że:
    1) wypowiedzenie pracownicy – kobiecie umowy o pracę tylko z tego powodu, że osiągnęła wiek emerytalny i nabyła uprawnienia emerytalne, jeżeli wiek emerytalny jest niższy dla kobiet niż dla mężczyzn, stanowi pośrednią dyskryminację ze względu na płeć (art. 113 k.p.),
    2) wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony wyłącznie z powodu osiągnięcia przez niego wieku emerytalnego stanowi bezpośrednią dyskryminację ze względu na wiek (art. 113 k.p.),
    3) wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony wyłącznie z powodu osiągnięcia przez niego wieku emerytalnego i nabycia prawa do emerytury jest nieuzasadnione w rozumieniu art. 45 § 1 k.p.
     
    POWIĄZANE ARTYKUŁY
    - Reklama -

    NAJPOPULARNIEJSZE