- Reklama -
poniedziałek, 6 maja 2024
- Reklama -
Więcej
    Strona głównaPrawoRozwiązanie stosunku pracy z urzędnikiem państwowym mianowanym lub pracownikiem samorządowym mianowanym

    Rozwiązanie stosunku pracy z urzędnikiem państwowym mianowanym lub pracownikiem samorządowym mianowanym

    TK stwierdził niezgodność z art. 32 i art. 33 Konstytucji:
    1)       art. 13 ust. 1 pkt 5 ustawy z 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych, w zakresie w jakim stwarza podstawę do rozwiązania stosunku pracy w drodze wypowiedzenia z mianowanym urzędnikiem państwowym – kobietą wcześniej niż z mianowanym urzędnikiem państwowym – mężczyzną,
    2)       art. 10 ust. 1 pkt 5 ustawy z 1990 r. o pracownikach samorządowych, w zakresie w jakim stwarza podstawę do rozwiązania stosunku pracy w drodze wypowiedzenia z mianowanym pracownikiem samorządowym – kobietą, w razie nabycia przez nią prawa do emerytury, wcześniej niż z mianowanym pracownikiem samorządowym – mężczyzną.
     
    Art. 13 ust. 1 pkt 5 ustawy o pracownikach urzędów państwowych przewiduje, że „Rozwiązania stosunku pracy z urzędnikiem państwowym mianowanym może nastąpić w drodze wypowiedzenia w razie (…) nabycia prawa do emerytury na podstawie przepisów dotyczących ogółu pracowników”. Podobnie stanowił art. 10 ust 1 pkt 5 ustawy z 1990 r. o pracownikach samorządowych: „Rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem samorządowym mianowanym może nastąpić w drodze wypowiedzenia w razie (…) nabycia prawa do renty lub emerytury”.
     
    Nowa ustawa o pracownikach samorządowych z 2008 r. w zasadzie podtrzymuje dotychczasową regulację – w art. 54 stanowi bowiem, że „1. Stosunek pracy osób zatrudnionych na podstawie mianowania na zasadach określonych w ustawie uchylanej w art. 60 [czyli w ustawie z 1990 r.] przekształca się z dniem 1 stycznia 2012 r. w stosunek pracy na podstawie umowy o prace na czas nieokreślony. Natomiast art. 55 ust. 1 przewiduje, że „Do dnia, o którym mowa art. 54 ust. 1 rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem samorządowym mianowanym, z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, może nastąpić w przypadku (…) nabycia prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy”.
     
    Zaskarżone przepisy, co prawda nie określają samodzielnie granicy wieku, po osiągnięciu którego stosunek pracy można wypowiedzieć, jednak łączą możliwość wypowiedzenia z osiągnięciem wieku emerytalnego. Przepisy emerytalne stanowią zaś, że mężczyzna osiąga wiek emerytalny z chwilą ukończenia 65 roku życia, a kobieta 60 roku. Trybunał stwierdził, że uprzywilejowanie kobiet poprzez umożliwienie im nabycia prawa do emerytury już z chwilą ukończenia 60 roku życia jest dopuszczalne. Z punktu widzenia charakteru pracy urzędniczej nie ma pomiędzy płciami tego rodzaju różnic biologicznych i społecznych, które uzasadniałby zróżnicowanie wieku rozwiązania stosunku pracy kobiet i mężczyzn. Zatem skrócenie szans zawodowych kobiet w warunkach, gdy biologiczne i społeczne różnice nie mają istotnego znaczenia dla skutecznego kontynuowania pacy zawodowej, pozostaje w drastycznej kolizji z zasadą równości i równouprawnienia kobiet i mężczyzn.
     
    Odstępstwa od równego traktowania przez prawo sytuacji podobnych są dopuszczalne, ale pod warunkiem spełnienia określonych przesłanek, a mianowicie: relewantności, czyli bezpośredniego związku z celem i zasadniczą treścią przepisów, w których zawarta jest kontrolowana norma; proporcjonalności oraz związku z innymi normami, zasadami lub wartościami konstytucyjnymi, uzasadniającymi odmienne traktowanie podmiotów podobnych. Ustawa nie pozbawia kobiety, w wyniku zróżnicowania wieku emerytalnego, równych szans na osiągnięcie takiej samej pozycji zawodowej co mężczyźni. Powoduje to wiele konsekwencji dotyczących rzeczywistego statusu zawodowego i materialnego w chwili przechodzenia kobiet na emeryturę. Wcześniejsze, wymuszone zakończenie aktywności zawodowej oznacza też utratę możliwości dalszych awansów, uzyskiwania wyższych zarobków, które w przyszłości będą stanowiły podstawę wymiaru emerytury, czy też uzyskiwania dodatkowych środków z tytułu ubezpieczenia dobrowolnego.
     
    W celu wykonania tego wyroku, zaproponowano dokonanie dwóch zmian. Pierwsza polega na nadaniu nowego brzmienia art. 13 ust. 1 pkt 5 ustawy z 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych. Natomiast w przypadku pracowników samorządowych, pierwotnie zakwestionowany przepis uległ już derogacji w związku z uchwaleniem nowej ustawy o pracownikach samorządowych, która uchyliła poprzednią. Przepis przejściowy nowej ustawy nakazuje jednak stosować do pracowników mianowanych przepisy dotychczasowe, czyli niekonstytucyjne. Oznacza to konieczność uzupełnienia przepisów przejściowych z ustawy z 2008 r. o pracownikach samorządowych. Należy zatem nadać nowe brzmienie art. 55 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych.
     
    Zaproponowane przepisy są zbieżne z innymi obowiązującymi już w tym zakresie regulacjami, utrzymując możliwość pójścia przez kobiety na emeryturę dają im zarazem prawo do pozostania na stanowisku urzędnika mianowanego. Pracodawca nie będzie mógł zwolnić mianowanej urzędniczki, która nabyła uprawnienia emerytalne bez jej zgody do momentu, kiedy ukończy 65 rok życia.
     
    POWIĄZANE ARTYKUŁY
    - Reklama -

    NAJPOPULARNIEJSZE