- Reklama -
poniedziałek, 13 maja 2024
- Reklama -
Więcej
    Strona głównaPrawoZasady wypłat emerytur i rent inwalidzkich

    Zasady wypłat emerytur i rent inwalidzkich

    Wniosek dotyczy tzw. osób dwuzawodowych, czyli takich, które w czasie aktywności zawodowej były – równocześnie albo w równych sekwencjach – i pracownikami zatrudnionymi poza rolnictwem, i rolnikami prowadzącymi własne gospodarstwa. Z zakwestionowanego przepisu wynika, że w razie zbiegu prawa do emerytury rolniczej lub renty inwalidzkiej rolniczej z prawem do świadczenia z FUS uprawnionemu wypłaca się tylko jedno, przez niego wybrane świadczenie. Ponieważ świadczenia z FUS są z reguły wyższe od świadczeń rolniczych, w praktyce regułą jest, że uprawniony wybiera świadczenie z FUS. Wówczas wskutek działania z jednej strony wyłączenia z art. 56 ust. 5 ustawy emerytalnej FUS, a z drugiej strony art. 33 ust. 2 ustawy rolniczej opłacone w przeszłości składki rolnicze nie znajdują odzwierciedlenia w wysokości pobieranych przez emeryta lub rencistę świadczeń.
     
    Według wnioskodawcy, jeżeli w sytuacji zbiegu prawa do rolniczej emerytury lub renty inwalidzkiej z prawem do analogicznego świadczenia z FUS fakt opłacania składek rolniczych nie został uwzględniony w wymiarze tego świadczenia w myśl art. 56 ust. 4 ustawy emerytalnej z FUS, mechanizm eliminujący jednoczesne pobieranie dwóch świadczeń, nie powinien obejmować części składkowej emerytury rolniczej lub renty inwalidzkiej rolniczej. Zakwestionowany przepis poprzez działanie eliminujące wypłatę także części składkowej świadczenia rolniczego narusza nie tylko zasadę równości i sprawiedliwości społecznej, lecz także zasadę ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. Płacąc składki na ubezpieczenie społeczne rolników, ubezpieczony miał prawo oczekiwać, że znajdzie to odzwierciedlenie w wysokości emerytury lub renty inwalidzkiej.
     
    Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników w związku z art. 56 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest zgodny z art. 2 i art. 32 ust. 1 konstytucji.
     
    Zakwestionowane przepisy odnoszą się do sytuacji tzw. osób dwuzawodowych, czyli takich, które w czasie aktywności zawodowej podlegały – równocześnie albo w różnych sekwencjach – ubezpieczeniu społecznemu rolniczemu i ubezpieczeniu powszechnemu. Wnioskodawca zakwestionował wyrażoną w art. 33 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu rolniczym ogólną zasadę wypłaty jednego tylko świadczenia w sytuacji zbiegu świadczenia rentowego lub emerytalnego z ubezpieczenia rolniczego z określonym świadczeniem – świadczeniem emerytalnym z FUS, którego wysokość została ustalona z zastosowaniem wyłączenia przewidzianego w art. 56 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Przepis ten ustanawia ograniczenie dla wyjątku określonego w ust. 4 przewidującym możliwość zwiększenia świadczenia emerytalnego z FUS, na wniosek zainteresowanego, za okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Art. 56 ust. 5 nie pozwala na zwiększenie emerytury z FUS o okresy pracy w gospodarstwie rolnym w sytuacji, gdy zainteresowany ma już ustalone prawo do świadczenia emerytalnego lub rentowego z ubezpieczenia społecznego rolników.
     
    W opinii wnioskodawcy zakwestionowane przepisy, poprzez niesprawiedliwe zróżnicowanie sytuacji osób uprawnionych do renty lub emerytury z FUS w zależności od tego, czy miały ustalone prawo do świadczenia rolniczego czy też nie – naruszają zasadę równości, a tym samym także zasadę sprawiedliwości społecznej. Jedynym relewantnym kryterium różnicowania adresatów prawa w zakresie efektywnie uzyskiwanych korzyści emerytalnych powinna być długość okresu opłacania składek rolniczych i ich wysokość.
     
    Trybunał Konstytucyjny nie podzielił tego rozumowania, uznał, że pomiędzy porównywanymi przez wnioskodawcę podmiotami brak jest bowiem relewantności. Z jednej strony mamy grupę podmiotów, która opłacała składki na ubezpieczenie rolnicze, nie uzyskała z tego tytułu prawa do świadczenia i w związku z tym przy ustalaniu prawa do emerytury z systemu powszechnego wykorzystała okresy podlegania ubezpieczeniu rolniczemu do zwiększenia świadczenia z systemu powszechnego – tej kategorii podmiotów art. 33 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu rolników w ogóle nie dotyczy. Z drugiej natomiast strony podmioty, którym ustalono prawo do świadczenia z systemu rolniczego, a następnie prawo do emerytury w systemie powszechnym. W stosunku do nich znajduje zastosowanie art. 33 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu rolników. W związku z tym we wskazanej przez wnioskodawcę sytuacji dochodzi do różnego traktowania, ale podmiotów całkowicie odmiennych. Tym samym Trybunał nie znalazł podstaw do uznania, że zakwestionowana we wniosku regulacja narusza art. 32 ust. 1 konstytucji i wskazaną w nim zasadę równości.
     
    POWIĄZANE ARTYKUŁY
    - Reklama -

    NAJPOPULARNIEJSZE