Koszty sądowe
Koszty sądowe obejmują opłaty i wydatki. Do uiszczenia kosztów sądowych obowiązana jest strona, która wnosi do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki, chyba że ustawa stanowi inaczej. Opłacie podlegają w szczególności następujące pisma:
• pozew i pozew wzajemny;
• apelacja i zażalenie;
• skarga kasacyjna i skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia;
• sprzeciw od wyroku zaocznego;
• zarzuty od nakazu zapłaty;
• interwencja główna i uboczna;
• wniosek:
– o wszczęcie postępowania nieprocesowego,
– o ogłoszenie upadłości,
– o wpis i wykreślenie w księdze wieczystej,
– o wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym i w rejestrze zastawów oraz o zmianę i wykreślenie tych wpisów;
• skarga:
– o wznowienie postępowania,
– o uchylenie wyroku sądu polubownego,
– na orzeczenie referendarza sądowego,
– na czynności komornika;
• odwołanie od decyzji oraz zażalenie na postanowienie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, Prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Poczty(1), Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
Opłatę należy uiścić przy wniesieniu do sądu pisma podlegającego opłacie. Nieuiszczenie opłaty będzie skutkować wezwaniem z sądu do uzupełnienia braku fiskalnego. Jednakże należy pamiętać o tym, że wezwanie nie zostanie wysłane w przypadku, gdy pismo jest wnoszone przez profesjonalnego pełnomocnika, czyli adwokata lub radcę prawnego.
W jaki sposób można uiścić opłatę sądową?
Opłatę sądową możesz wpłacić bezpośrednio w kasie sądu, na odpowiedni rachunek bankowy (numery rachunków bankowych dostępne są na stronach internetowych sądów) lub w formie znaków opłaty sądowej (wówczas na pismo naklejasz odpowiednią ilość znaków opłaty sądowej). Pamiętaj o tym, aby do pisma, które wnosisz do sądu dołączyć kserokopię dowodu wpłaty.
Ile wynosi opłata sądowa?
Opłata może być stała, stosunkowa albo podstawowa. Opłata stała pobierana jest w sprawach o prawa niemajątkowe oraz we wskazanych w ustawie niektórych sprawach o prawa majątkowe, w wysokości jednakowej, niezależnie od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia. Opłata stała nie może być niższa niż 30 złotych i wyższa niż 5.000 złotych. Opłata stosunkowa pobierana jest w sprawach o prawa majątkowe i wynosi 5 % wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100.000 złotych.
Jeśli chodzi minimalną i maksymalną wysokość opłaty stosunkowej to, łatwo to zobrazować na przykładach:
1) wnosisz do sądu pozew o zapłatę kwoty 500,00 zł. Wobec tego – zgodnie z wyliczeniem teoretycznie opłata sądowa wynosi: 500,00 zł x 5% = 25 zł. Jednakże z uwagi na wskazaną w ustawie minimalną wysokość opłaty, musisz uiścić opłatę w wysokości 30 zł.
2) wnosisz do sądu pozew o zapłatę kwoty 2.500.00,00 zł. Wobec tego – zgodnie z wyliczeniem teoretycznie opłata sądowa wynosi: 2.500.000,00 zł x 5% = 125.000,00 zł. Jednakże z uwagi na wskazaną w ustawie maksymalną wysokość opłaty, musisz uiścić opłatę w wysokości 100.000,00 zł.
Opłata stosunkowa w sprawach o prawa majątkowe dochodzone w postępowaniu grupowym wynosi 2 % wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100.000 złotych.
Natomiast opłatę podstawową pobiera się w sprawach, w których przepisy nie przewidują opłaty stałej, stosunkowej lub tymczasowej. Opłata podstawowa wynosi 30 złotych i stanowi minimalną opłatę, którą strona jest obowiązana uiścić od pisma podlegającego opłacie, chyba że ustawa stanowi inaczej. Czym zatem jest opłata tymczasowa? Od pisma wniesionego w sprawie o prawa majątkowe, w której wartości przedmiotu sprawy nie da się ustalić w chwili jej wszczęcia, przewodniczący określa opłatę tymczasową. Opłatę tymczasową określa się w granicach od 30 złotych do 1.000 złotych, a w sprawach dochodzonych w postępowaniu grupowym od 100 złotych do 10.000 złotych. W orzeczeniu kończącym postępowanie w pierwszej instancji sąd określa wysokość opłaty ostatecznej, która jest bądź opłatą stosunkową, obliczoną od wartości przedmiotu sporu ustalonej w toku postępowania, bądź opłatą określoną przez sąd, jeżeli wartości tej nie udało się ustalić. W tym wypadku opłatę ostateczną sąd określa w kwocie nie wyższej niż 5.000 złotych, mając na względzie społeczną doniosłość rozstrzygnięcia i stopień zawiłości sprawy. W sytuacji, gdy okaże się, że opłata ostateczna jest wyższa od opłaty tymczasowej, sąd orzeka o obowiązku uiszczenia różnicy, stosując odpowiednio zasady obowiązujące przy zwrocie kosztów procesu.
Podstawa prawna:
• art. 2-3, 10-16 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2005 nr 167 poz. 1398)
